رفیق تائبسانچہ:خانۂ معلومات ادیب رفیق تائب سرائیکی کے نوجوان جدید شاعر ہیں جن کی غزلیں زبان زد عوام ہیں

سرائیکی زبان وچ شاعری کریندن۔[١] صنف= غزل، نظم، ڈوہڑہ، قطعہ

[١]

نمونہ کلام

لکھو

میݙے منہ تے ہاسے ڳولݨ آیا ودے

صحرا دے وچ مچھیاں پکڑݨ آیا ودے

جیویں ڈھیر صفائیاں ݙیندی ایویں لڳدے

مجرم اپݨے پیرے میٹݨ آیا ودے

ساݙے جھڳڑے کولوں دشمن فائدہ چائیسے

بلدی بھاہ ءچ ہتھ جو سیکھݨ آیا ودے

ھاں ڑی کیوں اج وال تیݙے پے سنے لڳدن

میکوں لڳدے تیݙا ڈھولݨ آیا ودے

ݙو سالیں دے بعد ولیا ھے کجھ ݙینہ کیتے

قیدی بالیں کوں بس ݙیکھݨ آیا ودے

کیڑھے کیڑھے غم ہن میں توں پچھدا بیٹھے

کے ـ ٹو کتنے مݨ ھے تولݨ آیا ودے

کُپی دی ہک بوتل پی کے نویں دور ءچ

رانجھا ہیر دی چوری کھاوݨ آیا ودے

کجھ ݙینہ کیتے دھیریں بھیݨیں باہر نہ نکلو

عربی تتر ہرݨ مارݨ آیا ودے

اتنے لبرل تھی ڳیوں ساݙیاں ڳلیاں دے وچ

ریڑھی آلا کنڈوم ویچݨ آیا ودے

مسجد کولوں سینما گھر وچ زیادہ رش ھے

ہر کوئی سنی لیونی ݙیکھݨ آیا ودے

جیڑها بالغ کینی کن وچ انگلیاں تُنے

تائب ھال ءچ غزلاں پڑھݨ آیا ودے

وکھرے رسم و رواج رکھدی ہے

مونـجھ اپـݨا مـزاج رکھـدی ہے

عاشــقی ٻیا تاں کڄھ نئیں آہدی

منہ کوں کھل دا متھاج رکھدی ہے

ہنجھ دا پاݨی تاھوں تاں لوݨا ھے

سِـک ســمندر مـِـزاج رکھدی ہے

کیا ݙســاواں حـیاتی بے گھر دی

سر تے زخمیں دا تاج رکھدی ہے

اوکوں پُھلیں دی کیا ضرورت ہے

جیڑھی خوشبو تے راج رکھدی

خون شامل ھووے جے لفظیں وچ

شـــاعری ول خــِـراج رکھدی ہے

توں ہی تائب وفـا دا قائل ہیں

زندگی کئی رواج رکھـدی ہے

تیݙے باجہوں ایں دنیا تے بیا کجھ ھے تاں حیرت ہے
میݙے دل وچ تیݙی چاہت سوا کجھ ھے تاں حیرت ہے

اے چارہ گر تدبر کر جے چاھاویں تاں بچا سڳدیں
بیمارِ دل دی تئیں باجہوں دوا کجھ ھے تاں حیرت ہے

میں ماکھی توں وی واقف ھاں تے مشری توں وی غافل نئیں
تیݙے رخسار دے رس توں مٹھا کجھ ھے تاں حیرت ہے

سیاہ کہیں رات دی سرمئی ادا دی اپݨی رونق پر
انہاں زلفاں توں ودھ کالی گھٹا کجھ ھے تاں حیرت ہے

توں منصف ھئیں تیݙی مسند تیݙے ارشاد پلکـیں تے
گناہ کجھ ھے، خطا کجھ ھے، سزا کجھ ھے تاں حیرت ہے

محبت وچ کہییں شکوے کہیاں عرضیاں کہیاں دھائیں
محبت وچ تیݙے اندر انا کجھ ھے تاں حیرت ہے

منگاں تاں کیا منگاں تائب میݙا سب کجھ تیݙیاں خوشیاں
میݙے لب تے سوا تیݙے دعا کجھ ھے تاں حیرت ہے

نین ملین تـاں خواب نئیں ملیا
ایں توں ودھ کے عذاب نئیں ملیا

میݙے وانڳوں میکوں زمانے وچ
کوئی وی خـانہ خراب نئیں ملیا

خــون چھݨـکیا ڳئــے بہاریں تـے
تیـکوں ایویں گُلاب نئیـں مـلیا

آ بـلپـݨ دے وچ بـݙھیـپا ڳــے
میکوں مـیݙا شــباب نئیں مـلیا

ساری محفل کوں ہتھ ملیندا آئے
میں ݙو آ تے جـناب ! نئیں مــلیا

خــرچ کـیتا ڳیاں ھاں تیݙے تے
کیا تھیا جو حـساب نئیں ملیا

رب وی ناراض ہوسے کیا تائب؟
نیـکی کـیتم ثـواب نئیں مـلیا

کیتی کرتی ڳالی......... ایویں ٹھاندی نہ ہئی
جیویں ھاں کوں ݙالی.... ایویں ٹھاندی نہ ہئی

اوکوں ݙہیدیں صبر میݙا........ بے پردہ کیتی
واہندی ہنجھ اٻہالی..... ایویں ٹھاندی نہ ہئی

میݙے حق کوں مار کے اوکوں چُمدی راہندیں
دشمن کن دی والی...... ایویں ٹھاندی نہ ہئی

جیڑھے جوڳ کوں روڳ بݨا تے........ اندر پالی
اڑی دلڑی ڳالھی............ ایویں ٹھاندی نہ ہئی

چندر چکور دا رشتہ......... لہوݨ لہوݨ ہوندے
تائبؔ عمراں ڳالی.......... ایویں ٹھاندی نہ ہئی

ڳالھے دل کوں سنبھال

ڳالھے دل کوں سنبھال ــــــــ آ ویسی 

ایویں ہنجوں نہ ڳال ــــــــــ آ ویسی

اوندے کیتے تاں کـجھ ہی پل گزرین

تیــݙے کــیتے ھے سـال ــــــ آ ویسی

بالیـں وانڳـــوں نہ ریڑھ کـیتی کـــر

چنڳــی کیـنی اُبہـال ـــــــــ آ ویسی

چـــــوپ لا ھـــــوش وی نچے آمـدا

ہــر کئــی پاوݨ دھمال ـــــ آ ویسی

کـــــعبـے انـدر ھــووے کشـش تـائب 

بانـــگ ݙیــنـدا بلال ــــــ آ ویسی

غریبیں دا لہو ھے....... جلاوݨ دے کیتے

یا بے سود بے جاہ........ وہاوݨ دے کیتے

میݙی قوم کومے..... دے وچ سم ڳئی ھے

بہوں ٻاݨ لڳسن............ جڳاوݨ دے کیتے

میں صدقہ پیا ݙینداں... اے فوٹو بݨا چا

لیساں فیس بک تے.... ݙکھاوݨ دے کیتے

اسی سالہ بݙھڑی........ دا پڑھسے جنازہ

ودے ووٹ اپݨے.......... ودھاوݨ دے کیتے

الیکشن پیا تھیندے... شیطانیں دا تائبؔ

ݙیکھو کون جتدے..... ستاوݨ دے کیتے

فقط ٻول سکھݨیں.... سہارے نی تھیندے
جتی چندر ہوندے.... ستارے نی تھیندے

ھووے رب جے راضی تاں.... راہ آپے ملدن
نتاں چم وی چیرو تاں.. چارے نی تھیندے

جیکوں گھاݨ وچ خود ملاح ڳھن تے ویندے
او ٻݙدی ھے ٻیڑی........ کنارے نی تھیندے

اے ٻھاہ لڳے واہندن......خوشی یا غمی ھے
انہاں ہنجواں دے........ نتارے نی تھیندے

جیکوں ݙاݨ وچ ݙکھ......... ملیا ہووے تائبؔ
او پتھر تھی ویندن.... ݙکھارے نی تھیندے

رووݨ ساݙے کم........... نئیں آیا

کہیں کوں ساݙا غم.......... نئیں آیا

جے تئیں ساݙے دم نئیں.... نکھتے

کہیں دے دم وچ دم......... نئیں آیا

سئیں دے ہتھ وچ خنجر... جو ہا

ساݙے ماس تے چم........... نئیں آیا

ایویں ویڑھے سنجھ تھی... ویسن

اوندا پاک قدم.................... نئیں آیا

ساݙا دل ھا ریت دا.............. کوٹھا

مونجھ دا مینہ ھا تھم....... نئیں آیا

جگ پیا ویݨ کریندے....... میں تے

اوندے متھے خم............... نئیں آیا

ڳل دے خون ݙیتے ھم......... تائب

پیار دا بوٹاجم .................نی آیا

محبت وچ خسارے نئیں ݙیکھندے
سئیاں سجھ نال تارے نئیں ݙیکھندے

جے نچنـڑاں ھے تاں دل دی تھاپ تے آ
اینجھے پڑ وچ نگارے نئیں ݙیکھندے

نگاہ منزل تے ھے تاں خوف کہیاں
پیریں تلے انڳارے نئیں ݙیکھندے

اے لہراں نال نیون یا نہ نیون
پچھوں مڑ کے کنارے نئیں ݙیکھندے

اگر اوندے ہی ناں دا ورد کرݨایں
ودوں کتویں سپارے نئیں ݙیکھندے

مصیبت مونجھ دے معیار میچے
ھوون رولے کھپارے نئیں ݙیکھندے

جݙاں مقتل دے وچ تائب اویندے
ولا بسمل تھی آرے نئیں ݙیکھندے

ݙیکھ رستیں دے خار جھاڳ آیاں

ہک حـــیاتی دا ٻار جھاڳ آیاں

بے مزاجـی جو وجد وچ نی آئی 

کتنے مـــندر مــزار جھاڳ آیاں

عــشق دی راہ کیڑھی مشکل ہے

ہک ســمندر ھـا تار جھاڳ آیاں

ہوش آئے تاں پچھیں خبر پئ ہے

ہݨ تئیں کتنا خـمار جھاڳ آیاں

مـیݙے سامـھیں نہ آ زلیخا ہݨ

پارسـائی دے غــار جھاڳ آیاں

پیار کیا ہے نہ توں سـکھا تائب

میں مـصر دے بازار جھاڳ آیاں

زمـانے دے خــداویں تـوں بـغـاوت کـــر جو ٻیٹھے ہیں

ســـاکوں رڄ کے سزائیں ݙے محبت کــر جو ٻیٹھے ہیں

ہجر دی پل صـراط اتوں لنگـھا ساکوں توں سر بھرݨیں

اساں اپݨــیں ہـتھــیں اپݨـــی قـــیامت کــــر جو ٻیٹھے

انہاں پلـکـیں دے پـردے وچ سمــندر سـُـک نہیں سڳدا

اســــاں ݙینہ رات رووݨ دی ریاضـت کر جو ٻیٹھے ہیں

پے بھـنورے پیر چـمدے ہن تے تتـلیاں ہن طواف اندر

قــسم رب دی ہݨیں اونـدی زیـارت کر جو ٻیٹھے ہیں

ســاݙی ہستی کوں پستی دی اخــیری حـد تاݨی رول آ

تیݙے قدمیں اساں خود کوں عنایت کر جو ٻیٹھے ہیں

کــٹیسے ســر ســـاݙا اول تاں گــھولـیا چــا کــٹن تائب

اســاں مــظلوم لوگــیں دی امـــامت کر جو ٻیٹھے ہیں

ناکام غزل دے چند شعر کامیاب دوست دے حضور

اپنڑی ہستی کوں جالنڑاں پوسی

شوق موسے دا دھارنڑاں پوسی

اپنڑے اندر دے سوجھلے کیتے

مچ سمندر تے بالنڑاں پوسی

اکھیں اوندیاں بنڑا تاں سگداں ھاں

طور تلیاں تے بھورنڑاں پوسی

قیس صحرا دے وچ ھا کیا لبھدا

دشت اج تاں ڈساونڑاں پوسی

خلد تاں ڈھیر بعد دی گال ہے

پہلے زندگی کوں بھوگنڑاں پوسی

تیڈے پیریں دے بوسے کیتے چن

کتنے پیریں تے ڈھاونڑاں پوسی

ہار گل وچ جے پاونڑائیں تائب

تھوڑا سر کوں جھکاونڑاں پوسی

میڈے منہ تے ہاسے گولنڑ آیا ودے

صحرا دے وچ مچھیاں پکڑنڑ آیا ودے

جیویں ڈھیر صفائیاں ڈیندی ایویں لگدے

مجرم اپنڑے پیرے میٹنڑ آیا ودے

ساڈے جھگڑے کولوں دشمن فائدہ چائیسے

بلدی بھاہ ءچ ہتھ جو سیکھنڑ آیا ودے

ھاں ڑی کیوں اج وال تیڈے پے سنے لگدن

میکوں لگدے تیڈا ڈھولنڑ آیا ودے

ڈو سالیں دے بعد ولیا ھے کجھ ڈینہ کیتے

قیدی بالیں کوں بس ڈیکھنڑ آیا ودے

کیڑھے کیڑھے غم ہن میں توں پچھدا بیٹھے

کے ـ ٹو کتنے منڑ ھے تولنڑ آیا ودے

کُپی دی ہک بوتل پی کے نویں دور ءچ

رانجھا ہیر دی چوری کھاونڑ آیا ودے

کجھ ڈینہ کیتے دھیریں بھینڑیں باہر نہ نکلو

عربی تتر ہرنڑ مارنڑ آیا ودے

اتنے لبرل تھی گیوں ساڈیاں گلیاں دے وچ

ریڑھی آلا کنڈوم ویچنڑ آیا ودے

مسجد کولوں سینما گھر وچ زیادہ رش ھے

ہر کوئی سنی لیونی ڈیکھنڑ آیا ودے

جیڑها بالغ کینی کن وچ انگلیاں تُنے

تائب ھال ءچ غزلاں پڑھنڑ آیا ودے

ݙوہڑے

لکھو

اوں آہدے شاہ رگ نال ھاں میں جݙاں شوق ڳولیندے نئیں ملدا

کݙی مسجد وچ کݙی مندر وچ ہر کھیݙ کھیݙیندے نئیں ملدا

کہیں دل دیاں دل وچ سݨ ڳھندے کوئی کوک مریندے نئیں ملدا

ایتھ قدر نئیں تائب حاصل دی رب ٹھیک کریندے نئیں ملدا

ݙوہڑہ

جاہ جاہ تے ویچ وٹاوے توں ہک جاہ تے وک تاں چس آوے

جیڑھی ٹور ٹریندن ٹر پوندی ہک ٹور تے ٹک تاں چس آوے

ہر صنم دی پوجا پاٹ کنوں رکهیں قبلہ ہک تاں چس آوے

سک ہک دی تائب سدھ نیوی پووی ہک دی سک تاں چس آوے

ݙوہڑہ

چݨ چݨ تے داݨے جھݨکاں دے چُنج چچری چُوڳ لکھیندے پیوں

ساݙی سیت ءچ سول تے صدمے ہن سب ستریـــے سُوڳ لکھیندے پیوں

رو رو تے روݨ رول ݙیتے ہݨ چُپ کر روڳ لکھیندے پیوں

اساں تائب قہر دے کتبے تے ایں بھوئیں دے بھوڳ لکھیندے پیوں

ݙوہڑہ

حوالے

لکھو