دیموقراطیس
ہک یونانی فلسفی جینکوں بابائے طبیعیات آکھا ویندے۔ تھریس دے شہر ابدیرا وچ پیدا تھیا۔ اوں نے یونانی فلاسفر Leucippus توں متاثر تھی کے عالمی نظریہ جوہری توانائی پیش کیتا جیندے وچ اجسام و اجرام دی حرکات و سکنات دی توجیہ بیان کیتی۔
نظریے لکھو
اوندا نظریہ ہئی کہ چیزاں دے ذائقے مثلاً شیریں، ترش، کوڑا، سرد تے گرم بطور رواج آکھے ویندن تے رواجاً رنگاں کوں تسلیم کیتا ویندے۔ اصل وچ صرف ہک ہی جوہر تے ہک ہی خلا ہے اوں نے معلوم کیتا کہ صرف حواس خمسہ ہی چیزاں دی حقیقت تک رہبری نہیں کر سڳدے۔ اوندا نظریہ ہئی کہ اجزاء یا مادہ ازل توں موجود ہے تے غیر فانی ہے۔ جسامت تے شکل و صورت وچ اختلاف تھی سڳدے لیکن ماہیئت دے لحاظ نال ایہ ہک ہی ہن۔ چیزاں دے خاصیتاں وچ اختلاف ہک ہی نوعیت دے ذریاں دی جسامت، شکل و حرکت وچ اختلاف دا نتیجہ ہے۔ لوہے یا پتھر وچ جوہر لرزدن۔ ہوا وچ اوہ طویل تر فاصلیاں کوں طے کریندن۔ غیر محدود فضا وچ جوہر ہر سمت وچ حرکت کریندن۔ ہک ݙوجھے دے نال ٹکراندن تے مشابہ جوہر یا اجزاء ہک ݙوجھے نال مل کے عناصر بݨیندن تے انہاں عناصر توں لاتعداد عالم بݨدن، بگڑدن تے فنا تھی ویندن۔
فلسفیانہ نقطۂ نظر نال دیموقراطیس دے نظریے دی اگرچہ کوئی حقیقت نہ ہووے، مگر ایہ نظریۂِ جوہر اڄ کل دے نظریے دے قریب تر ہے۔ اوہ مشکل مسائل توں غیر شعوری طور تے گزر ویندے۔ اوہے مسائل چویہہ صدیاں گزر ونڄݨ دے بعد ناقابل حل ہن۔ اوندا نظریہ ہئی کہ کوئی چیز بغیر سبب دے واقع نی تھیندی۔ اوندی شہرت دا اندازہ اتھوں تھی سڳدے کہ اڄ تک جوہری اجزاء کوں اجزائے دیموقراطیسی آہدن۔