حضرت یونس علیہ السلام
تعارف
لکھوآپ دا ناں یونس ہے تے والد دا ناں متّٰی بن شتّٰی ہے بعض حضرات نے متّٰی انہاں دی والدہ دا ناں ݙسیا ہے، جیویں کہ ابن کثیر نے فرمایا ہے اس صورت وچ انہاں دی نسبت ماں دی طرف ہوسی جیویں کہ عیسیٰ (علیہ السلام) دی نسبت انہاں دی والدہ مریم دی طرف ہے.
قوم کوں تبلیغ تے انہاں دی نافرمانی
لکھویونس علیہ السلام کوں اللہ تعالیٰ نے شہر نینوا دے باشندیاں دی ہدایت کیتے رسول بݨا کے بھیجا ہئی۔ نینوا، موصل دے علاقہ دا ہک وݙا شہر ہئی۔ اتھوں دے لوگ بت پرستی کریندے ہن تے کفر و شرک وچ مبتلا ہن۔ یونس علیہ السلام نے انہاں لوگاں کوں ایمان گھناوݨ تے بت پرستی چھوڑن دا حکم ݙتا۔ مگر انہاں لوگاں نے اپݨی سرکشی تے تکبر دی وجہ نال اللہ عزوجل دے رسول علیہ السلام کوں جھٹلا ݙتا تے ایمان گھناوݨ توں انکار کر ݙتا.
آپؑ دا قوم نال رسیماں تے علاقہ چھوڑناں تے قوم واسطے عذاب دی دعا
لکھوقوم دی نافرمانی دے کارݨ آپؑ کوڑیج کے قوم کوں عذاب دی خبر سݨا کے علاقے توں ٹر ڳئے تاکہ نافرمان قوم عذاب دا مزا چکھ گھنے.
قوم دے احساسِ شرمندگی دی وجہ توں عذاب دا ٹل ونجݨاں تے قوم ولوں آپؑ دی تلاش
لکھوآپؑ دے قوم کوں عذاب دی بشارت ݙیوݨ دے بعد قوم دے اکابرین نے دوچیا کہ یونسؑ نے اڄ تک کوئی اینجھی ڳالھ نی کیتی جیہڑی غلط ثابت تھئی ہووے. ول انہاں نے آکھا کہ سویرے ݙیکھسوں اگر یونسؑ اپݨے گھر نی تاں ایندا مطلب اے عذاب ضرور آسی. سویرے انہاں ݙٹھا تاں آپؑ موجود نہ ہن. جتھوں قوم کوں فکر تھئی. ول شہر تے عذاب دے آثار وی نمودار تھیوݨ لڳے جتھوں پوری قوم کوں اپݨی نافرمانی تے شرمندگی تھئی تے انہاں نے توبہ دا فیصلہ کیتا تے آپؑ دی تلاش وچ رناں جوان سب نکل پئے تے نہ ملݨ تے اللہ کولوں گڑگڑا تے معافی منگی تے توبہ کیتی جیہڑی بارگاہ الٰہی وچ قبول تھئی تے عذاب ٹال ݙتا ڳیا.
آپؑ کوں دریا دی ہک مچھی دا نڳل ونجݨاں تے آپؑ دی حفاظت
لکھوآپؑ کجھ ݙینہاں بعد واپس شہر آئے کے عذاب دے بعد شہر دی صورتحال ݙٹھی ونجے مگر شہر وچ آ کے عذاب دے کوئی اثرات نہ ݙٹھے تے اونکوں اونویں آباد ݙٹھا جیویں چھوڑ کے ڳئے ہن تاں آپؑ نے شرمساری محسوس کیتی کہ قوم دا سامݨا کیویں کریساں تے ہݨ قوم کیوں ڳالھ منیسی لیکن آپؑ نے تسلی کرݨ دے بجائے جلد بازی کیتی شرمندگی تے غصے کولوں مونہہ کر ڳئے تے ہک دریا تے ونج پہنچے جینکوں پار کرݨ واسطے ہک ٻیڑی وچ سوار تھئے. دریا دی آدھل اچ آپؑ کوں ٻیڑی وچ وزن زیادہ ہووݨ دی وجہ توں دریا وچ سٹ ݙتا ڳیا. جتھوں ہک ٻہوں وڈی مچھی نے آپؑ کوں نڳل گھدا تے اللہ دے حکم نال اوندے پیٹ وچ ٤٠ ݙیہاڑے ریہے ول اللہ دے حکم نال مچھی نے آپؑ کوں دریا دے کنارے اڳل ݙتا تے قوم وی آپؑ کوں تلاش کریندی ہوئی پہنچ ڳئی.
آپؑ دا سلامتی نال مچھی دے پیٹ توں نکلݨاں تے علاقے وچ قوم دا استقبال تے توبہ
لکھوآپؑ مچھی دے پیٹ وچوں سلامت نکلے تاں ٻہوں کمزور ہن ۔ خدا عزوجل دی شان کہ اُس جگہ کدو دی ہک ولھ اُگ گئی تے آپؑ اُس دے سایہ وچ آرام کریندے ریہے ول جݙݨ آپؑ میں کچھ توانائی آگئی تاں آپؑ اپݨی قوم وچ تشریف گھن آئے تے سب لوگ انتہائی محبت و احترام دے نال پیش آ کے آپؑ تے ایمان گھن آئے.