تحفہ انشائیہ لکھو

از: ڈاکٹر خالد اقبال

تحفے دا خیال اِی کیڈا سُوہنا تے من موہنا ہے جے تئیں پوری قوم کیتے خوشخبری’’........ عوام کیتے تحفے جئیں سلوگن شامل نہ ہو وِن تاں لوک توجہ اِی نی کریندے۔ خیر سگالی دے جذبات تحفے تحائف ڈتے بغیر تَسے راہندن۔ ھُن تاں مہانگ دی پاروں تحفے ڈیونا خوش دِل تے خوشحال لوکاں دا کم فہے۔ غریب لوک تاں مہانگ دی پاروں آپ قربان تھیندے ویندن۔ تحفے تحائف دی لکھ مخالفت دے باوجود اے سلسلہ‘ راہندی دنیا تک ٹُردا راہسی۔ خُدا کرے ‘جو اے سلسلہ‘ ایویں ٹُردا راہوے۔ اگر تحفے وچ خلوص‘ نیک نیتی تے محبت شامل ہووے تاں وَل کھِل رنگ بن تے ہر پاسے کھِنڈ ویندی ہے۔

ہک زمانہ ہئی جذاں تحفے خوشی نال گھدے تے ڈتے ویندے ہَن ۔ ہُن اے زمانہ ہے جو تحفے منگے ویندے یا وَل زبردستی وصول کیتے ویندن۔ ایں سلسلے ءِ چ پولیس نے تاں باقاعدہ ’’ناکے ‘‘ لا رَکھے ہِن۔ ویگناں‘ بساں ءِ چ گنڈھ کپاں نے ’’ہتھ صفائی مہم‘‘ شروع کیتی ہوئی اے۔ پر ایندے باوجود وی تحفے تحائف دی خریداری آپنی حیثیت دیمطابق ٹر دی پئی اے۔ بے تکلف یار دوست عید توں پہلے اِی پُچھدے پن ’’ ہاتاں ایں واری تو میکوں عید تے تحفے ءِ چ کیا ڈیندا پیں‘‘۔

قارئین ! اساں ایں معاملے ءِ چ تہاڈے نال ہَیں تحفہ‘ تحفہ ای ہوندے۔ بھانویں مہانگا ہووے تے بھانویں سستا۔ پر کجھ لوک زیادہ مہانگے تحفے دے حق وچ ہوندن۔ حالانکہ اصل چیز تاں خلوص ہے۔ جیندی اَج دے زمانے ءِ چ بہوں کمی ہے۔ ایہا وجہ ہے جو دوستی دا معیار بدل گے۔ تحفے تحائف ڈیون گھنن......... خوشامد‘ رشوت تے تجارت ءِ چ شامل تھی چُکن۔ اَج دے دور ءِ چ گھٹ قیمت دا تحفہ تاں کہیں کوں ڈتا ای نی ونج سگیندا۔ ھن تاں دوست اوہے جیہڑا عید گھِن آوے ۔ یا جیہو جیہاں دوست اوہو جیہاں تحفہ۔ ایں دور دا اکھان ہے جو چنگے بال (مطلب جو کھاندے پیندے گھراں دے بال) ’’چنگے‘‘ دوست نبڑیندن تے خوش خوش راہندن۔

دوستاں‘ رشتے داراں ءِ چ آون ونجن خوشی دی گالہہ ہے۔ پر عید دے ڈینہاں ءِ چ دوستان‘ عزیزاں‘ رشتہ داراں کوں مہانگ دی پاروں عید نہ ملنا زیادہ برکت دا باعث ہے۔ جیکر کوئی مِزمان آپنے دوستاں‘ عزیزاں کوں خالی ہتھ ملن چلا ونجے تاں بال اُوں کوں ولٹیج ولٹیج کے انکل نی آدھے۔ خال ہتھ مزمان کوں فریج ءِ چ پیا ہویا صرف ٹھڈا پانی بلایا ویندے۔ تے اُوندے جلدی جلدی گھروں چلے ونجن دی دُعا منگی ویندی اے۔ ایں طرحاں خلوص ہُن مٹھائی دے ڈبیاں تے تحفے تحائف نال لازم تھی گیا ہے۔ جیکر تہاڈے ہتھ ءِ چ مٹھائی دا ڈبہ ہے۔ عزیزاں‘ رشتہ داراں تے دوستاں کوں ڈیون کیتے تحفے تحائف ہِن تاں وَل تہاڈے جیہاں ہمدرد‘ مخلص تے ملن سار بیا کوئی نی۔ پر جیکر تساں خالی ہتھ ملن چلے گے ہو تاں دولت مند رشتہ داراں دا دِل کریندے جو او فِطرانہ تہاکوں ڈیون۔ سنڑن ءِ چ آیا ہے جو اَج کل تحفہ قیمتی نہ ہووے تاں ’’محبوب‘‘ تے ’’افسر‘‘ تحفہ قبول اِی نی کریندے۔ جیکر تحفہ لپٹیا ہویا ہوے تاں گالہیں گالہیں ءِ چ پُچھ گِدا ویندے جو کیا گھِن آئے ھو۔؟ آخر اِیندے ءِ چ ہے کیا؟ ایں تکلف دی کیا لوڑ ہئی‘‘۔وغیرہ وغیرہ جڈاں جو گھٹ قیمت تحفے دے بارے ءِ چ پتہ چلن تے کجھ لالچی تے منہ پھٹ تحفہ ڈیون آلیاں دے منہ تے اِی........تحف ھا......... سُنا ڈیندے ہِن۔

پاکستان ءِ چ درمیانے درجے تے غریب لوکاں کیتے فلم اِی عید دا تحفہ ہوندی اے۔ شرط اے ہے جو ایندے ءِ چ ’’کجھ نہ کجھ‘‘ ہووے۔ ورنہ غریب آدمی کیتے فلم دا تحفہ بے کار تے او عید تے آپنے جیں مخلص تے مفلس دوستاں کوں وَل وَل عید دی مبارخاں ڈیندے ہوئے گلکڑیاں پاپا کے بیمار تھی ویندا ہے۔ تحفے ڈیوں آلیاں دا اَکھان ہے جو بعض افسراں دے گھر مٹھائی دے ڈبے اُنہاں دے گھر دی چھت نال ونج لگدے ہِن۔ عید دا تحفہ جیویں جو میں شروع ءِ چ عرض کیتے‘ پولیس آلے تاں عید توں پہلے اِی وصول کرنا شروع کر ڈیندے ہِن۔ تے عید تے ’’موجاں‘‘ کریندے ہِن۔

تحفے تحائف دے معاملیاں ءِ چ بعض لوک تاں کمال کریندن ایہو جئیں لوک دوستاں دی کوئی شے پسند آون تے اُدھاری منگدے ہِن۔ تے وَل تحفے دے طور تے آپنے کول رکھ گھِندے ھِن جڈاں جو بعض پاکستانی تریمتیں تے مرد تحفے تحائف دے ایں حد تک عادی بن گن جے کلیرنس سیل دے نال اشتہاری تے عید خریداری مہم ءِ چ تحفے دا ذکر نہ ہووے تاں اُوں دکان آلے پاسے منہ اِی نی کریندے۔ ساڈے ہک دوست آہدے پے ہَن کیا پُچھدے ہو۔ ھُن بال تاں بال ذال اِی تحفے دے بغیر گالہہ نی کریندی۔ تاں ایندے اُتے ہک دوست آکھیا جو ’’یار توں پریشان نہ تھی۔ بعض تحفے بغیر منگے مِلدے ہِن۔ اے تاں آپنی آپنی قسمت دی گالہہ ہے‘‘۔

تحفے توں میکوں یاد آندے جو کُجھ تحفے تاں ہُن ساڈے پورے پاکستان دے مختلف شہراں دے نانواں نال وابستہ ہن جینویں سرگودھا دے کینو۔ فیصل آباد دا لٹھا‘ لون‘ ڈیرہ اسماعیل خان دا حلوہ‘ ملتان دے امب تے حلوہ‘ جاں تونسے دیاں کنگھیاںیا ملتان دے تحفیاں دا ذکر ایں شعر وچ ڈیکھو

چہار چیز است تحفہء ملتان

گرد‘ گرما‘ گدا و گورستان

سجنو۔ تہاڈے ہونٹاں تے مسکان وی تاں ہک خوبصورت تحفہ ہے اُنویں تاں رب سوہنے ولوں ڈِتی ڈات ساڈی حیاتی وی ہک خوبصورت تحفے توں گھٹ تو ں نی۔ اِیں حیاتی وچ جتلا وی خُشیاں ہِن‘ ڈکھ سکھ ہن اے سبھو حیاتی دی رنگینیاں ہن ساڈی حیاتی دا ہر ساہ رب سوہنے ولوں بہوں وڈا انعام ہے اتے بہترین تحفہ ہے جیہندے بارے ہک مغل بادشاہ دا قول ہے بابر با عیش توش عالم دوبارہ نیست یعنی اے حیاتی دا تحفہ وت وت نئیں ملناں۔ تحفہ۔ آساڈی حیاتی وچ خُشیاں کُوں ہک ڈوجھے نال رلیندے تے رل وسن دا آہر ہے ۔ غور کروں تاں ایں کائنات وچ رنگینیاں‘ موسم۔ آب۔ ہوا۔ بادل جھڑ مہینہ دھپ چھاں پھل پھُل الغرض پوری کائنات کہیں تحفے توں گھٹ نی۔

                   (اقتباس از کتاب: مُسکار (سرائیکی انشائیے)۔ از: ڈاکٹر خالد اقبال)

MubasherKaleem (talk) 15:34, 27 September 2018 (UTC)