بُلھے شاہ تے کالا علم

اے تاں ساکوں پتہ نہیں جو کالا علم کیا ہوندے پر اے ڳالھ واضح ہے جو کال علم ہوندا ضرور ہے، ہُݨ کالے علم دی ہر کہیں دی اپݨی توجیح ہے۔ تمام کالے علم ڄاݨݨ والیں دے وچ ہک قدر مسترک ہے،او ہے لوکیں تے حاکمیت کرݨ دی، اپݨی Supremacy قائم کرݨ دی۔ دنیا دے تمام زبانیں دے لفظیں وقت دے نال اپݨے معنی بدلِن۔ کل دی سچائی اَڄ دی سچائی ہے تان اوندا تصور یقیناً او نہیں جیڑھا کل ہا تے نہ ہی کوئی تصور جیڑھلے ویلھے اپݨی عملی شکل اِچ آندے تاں او بندہ جیڑھا تصور ݙیندے اگر کوئی اوندی زندگی وچ کوئی اوندی عملی شکل بݨے تاں اوندے کیتے بجنسہٖ قابل قبول نہیں ہوندی۔ بلکہ اوندے تصور دی بھانویں کتنی خوبصورت شکل ہووے اوندے بنیادی تصور پیش کرݨ والا پمیشہ اونکوں کریندا راہندے۔ اوندی ہک سِدھی سادھی ڳالھ تاں اے ہوندی ہے جیڑھے ویلھے او تصور اپݨی کوئی شکل بݨیندے تاں اوں ویلھے زمانی فاصلہ اتنا ودھ چُکا ہوندے جو خود اوندا خالق اپݨے سماجی پس منظر وچ اوندے مطابق اپݨے آپ کوں ڈھالݨ دی صلاحیت نہیں رکھدا۔ ݙوجھی ڳالھ اے ہے جو اونکوں باقی عوامل دا اتنا احساس نہیں ہوندا کیوں جو اوندے وچ ٻئے بےشمار لوکاں دیاں لوڑاں شامل تھی چکیاں ہوندن۔ ایہو حال بالکل علم دا ہے جو انسانی علم کوں ودھاوݨ والے لوک کہیں نہ کہیں سطح تے طبقاتی جبر دا شکار ہوندن۔ اے ڳالھ انہیں دے تصور وچ وی نہیں ہوندی جو طاقت بدلدیں ہوئیں لوڑیں نال اپݨے وسیع انتظامی تڄربے دی بنیاد تے اوندی صرف او تشریح لوکیں تائیں پُڄدی ہے یا پُچاوݨ دے او ذرائع استعمال کریندی ہے جو ہک خاص طبقے دی بالا دستی یا اوندے مراعات کیتے جواز بݨ سڳن۔ آئن سٹائن جھیں انساں پرست بندے کوں جے اے پتہ ہوندا جو اوندے نظریۂ اضافیت کوں اوندی نسل دے لوک تریجھی دنیا دے مظلوم تے بےبس مخلوق کوں ہک ٻئی طرحاں دیاں نویاں زنجیراں پوا ݙیسی یا اے کرۂ ارض کیں ویلھے وی ہک بھا دے گولے دی شکل اختیار کر گھنسی تاں میݙا خیال ہے او ہک وݙے سائنسدان بݨݨ دی کݙاہیں خواہش نہ کریندا تے اُتھاہوں اِی کوئی علم کالے علم دی شکل اختیار کر گھندے۔ مدرسے تے ٻانبھݨیں دا علم جے لوکیں کوں اوہو جیہاں بندہ بݨیندا جیندا تمام علوم دعویٰ کریندن تاں بُلھے شاہ کوں اے نہ آکھݨا پوندا؎

علموں بس کریں وے یار

ٻیا ݙیکھو

لکھو