المعتضد باللہ (پیدائش: 854ء– وفات: 5 اپریل 902ء) خلافت عباسیہ دا سولہویں خلیفہ ہن جنہاں نے 892ء توں 902ء تک حکومت کیتی۔ آپ دا ناں احمد، کنیت ابو العباس تے لقب المعتضد باللہ ہے۔ آپ دی پیدائش 242ھ یا 247ھ اچ تھئی آپ دے والد دا ناں ابو احمد طلحہ الموفق باللہ یے۔ آپ دا سلسلہ نسب یہ ہے:

معتضد دے دور دا دینار

ابوالعباس احمد المعتضد باللہ ابن ابو احمد طلحہ الموفق باللہ ابن جعفر المتوکل علی اللہ ابن ابو اسحاق محمد المعتصم باللہ ابن ہارون الرشید ابن ابو عبد للہ محمد المہدی باللہ ابن عبد اللہ ابو جعفر المنصور ابن محمد بن علی ابن علی بن عبد اللہ بن عباس ابن عبداللہ بن عباس ابن عباس بن عبد المطلب ابن عبدالمطلب ابن ہاشم۔

بنی عباس وچ آپ عقل و دانش، تدبیرِ سیاست تے جاہ و جلال وچ ہک امتیازی درجہ رکھدے ہن۔ ایں دل و دماغ تے حوصلہ و ہمت والا خلیفہ ایں تخت تے بہت عرصے بعد ٻیٹھا۔ آپ کݙہیں ترک امراء دا کھݙوݨا نہ بݨے بلکہ تمام سرکش امراء کوں زیر رکھا تے مخالف قوتاں کوں ابھرݨ نہ ݙتا۔ آپ دا دور عام فلاح و بہبود، امن و امان تے عدل و انصاف وچ مشہور ہئی۔ انہاں نے ہی خلافت بنی عباس دے بے روح جسم وچ جان پاتی۔ اس واسطے آپ کوں سفاح ثانی دے لقب نال یاد کیتا ویندے۔ [١]

حوالے

لکھو
  1. تحقیق و تحریر، اسماعیل بھٹہ