المامون

ربیع الاول 107 ھ (786ء ) وچ پیدا تھیا۔ ایندی ولادت دی رات وی عجیب ہئی۔ جیندے وچ ہک خلیفہ ( ہادی ) نے وفات پاتی۔ ݙوجھا ( ہارون الرشید ) تخت نشین تھیا تے تریجھا ( مامون ) عالم وجود وچ آیا۔ خلیفہ مہدی نے وصیت کیتی ہئی کہ میݙے بعد ہادی تخت نشین تھیوے تے اوندے بعد ہارون۔ ہادی نے بدنیتی نال ہارون کوں محروم کرݨا چاہا مگر موت نے اوندی تمام امیداں کوں خاک وچ ملا ݙتا۔ مامون دی ماں ہک کنیز ہئی جیندا ناں مراجل ہئی تے بارغیس ( ہرات دا ہک شہر ) وچ پیدا تھئی ہئی۔ علی ابن عیسٰی گورنر خراسان نے ایں کوں ہارون دی خدمت وچ پیش کیتا ہئی۔ مراجل، مامون دی پیدائش دے ݙو چار ݙینہ بعد انتقال کر ڳئی تے مامون کوں مادر مہربان دے دامن شفقت وچ پلݨا نصیب نہ تھیا۔

مامونی دور دا سکہ

مامون رشید کوں ݙوجھی زباناں دے تراجم دا از حد شوق ہئی، ایں نے بہت ساری یونانی کتاباں دے عربی تراجم کروائے تے انہاں تراجم تے زر کثیر صرف کیتا، انہاں تراجم وچ اقلیدس دا ترجمہ خاص اہمیت دا حامل ہے، مگر انہاں تمام تراجم تے انہاں تے کافی تحقیقی کماں کوں اوں وقت دریا برد کر ݙتا ڳیا جݙݨ ہلاکو خان نے بغداد کوں تباہ و تاراج کیتا، مامون رشید نے 190ھ توں 218ھ تک حکومت کیتی۔