اعلیٰ تعلیمی ادارے

سرائیکی وسیب ا چ اعلیٰ تعلیمی اداریں دی صورت حال ابتر اے، سرائیکی وسیب وچ ہک وی انجینئرنگ ، میڈیکل تے ایگریکلچرل یونیورسٹی کینھی ۔ سرائیکی وسیب ا چ ہک وی کیڈٹ کالج کینھی ، سرائیکی وسیب ا چ ہک وی انفارمیشن ٹیکنالوجی یونیورسٹی کینھی ، میڈیکل کالجیں دی صورت حال اے ہے جو اپر پنجاب ا چ 30 میڈیکل کالج تے سرائیکی وسیب ا چ صرف ترائے ہِن ۔ اے سُݨ تے حیران تھیسو جو سرائیکی وسیب اے 23 ضلعیں وچ صرف ترائے ، کلہے ہک ضلعے لاہور ا چ 15 میڈیکل کالج تے ترائے میڈیکل یونیورسٹیاں ہِن۔ سرائیکی وسیب وچ جیرھے وی تعلیمی ادارے جیویں جو میڈیکل کالج ، انہائیں وچ وی داخلہ پنجاب دے طالب علمیں دا ہے ، کیونجو سرائیکی وسیب دا الگ کوٹہ مقرر کینھی ۔ روجھان، بہاولنگر کالج دا طالب علم وی ایچی سن کالج دے طالب علمیں دا مقابلہ کریندے ۔ ایچی سن دیاں سہولتاں ݙیکھو تے روجھان یا سرائیکی وسیب دے کہیں وی کالج دیاں ، ول آپ انصاف کرو جو مقابلہ سائیکل سوار تے جہاز آلے دا ہے یا جوڑ برابر دا ہے۔ ایندے نال نال ولا انٹری ٹیسٹ دی ݙانگ وی رکھی ڳی اے ، جو متاں وسیب دا کوئی طالب علم سر پٹیندا ہووے تاں انٹری ٹیسٹ دی ݙانگ نال سر پھہ ݙیو ۔ واہ وو حاکمو ، تہاݙے انصاف ۔ شاباش بنگالیں نال تُساں ایویں کیتا ہا ، سرائیکی قوم نال وی ایویں کیتی آؤ ، ہک ݙینھ آپ نتیجہ چیسو ۔

ملک ا چ 80 سرکاری تے 65 یونیورسٹیاں غیر سرکاری ہِن ۔ سرائیکی وسیب پنجاب دا ادھ اے ،ایں لحاظ نال جتنیاں یونیورسٹیاں پنجاب ا چ ہوون ، اتنیاں سرائیکی وسیب ا چ ۔ پر حالت اے ہے جو پنجاب ا چ 43 یونیورسٹیاں تے سرائیکی وسیب دے حصے ا چ صرف 2 ۔ تریمت یونیورسٹی، نواز شریف زرعی یونیورسٹی تے شہباز شریف انجینئرنگ یونیورسٹی اڄاں کاغذیں ا چ دھکے ودیاں کھمدین۔ جے اے بݨ وی ونڄن تاں پنج (5) تے پنجاہ (50)دے فرق کوں کون پورا کریسے ؟ بلوچستان دی آبادی سرائیکی وسیب دے مقابلے ا چ ݙہواں حصہ وی کینھی، اتھاں وی 6 یونیورسٹیاں ا ن ۔ایویں خیبرپختونخواہ دی آبادی چوتھا حصہ وی کینھی، اتھاں 26 یونیورسٹیاں ہِن۔البتہ ہک ڳالھ اے ہے جو مقبوضہ سرائیکی علاقے دیرہ اسماعیل خان ا چ ہک گومل یونیورسٹی ہے ۔وفاقی دارالحکومت سرائیکی وسیب دا سولہواں حصہ ہے، اتھاں 16 یونیورسٹیاں ۔ سندھ سرائیکی وسیب دا تریجھا حصہ ، اتھاں 39 یونیورسٹیاں ہِن ۔ اتھوں اندازہ لاوݨ اوکھا کینھی جو حکمران سرائیکی وسیب نال کیا کرݨ چہندن تے وسیب کوں صرف پنجاب ، خیبرپختونخواہ دا کیا سارے ملخ دا غلام رکھݨ سانگے کیا کیا منصوبہ بندی کیتی ڳی اے۔ سرائیکی وسیب دے ڈڈھ درجن ضلعیں وچ تاں اڄاں صرف ݙو یونیورسٹیاں ہِن ۔ کلے ہک ضلعے لاہور وچ 28 یونیورسٹیاں ہِن ۔ ول تُساں آپ فیصلہ کرو جو سرائیکی وسیب دا نینگر بغاوت کرے یا نہ کرے۔ کے تئیں تُساں وسیب نال ظلم زیادتی تے ݙڈھپ کریسو۔ احٖ ڈش سٹیلائٹ تے نیٹ دے دور وچ وی تُساں لوکیں کوں بودن تے بکھن بݨیسو ؟ بس کرو یار ڈھیر تھی ڳی اے ۔ وسیب کوں اوندا حق ݙیو ، جتنے سکول ، کالج تے یونیورسٹیاں پنجاب ا چ ہِن اتنیاں وسیب ا چ گھنسوں ۔ انہائیں دا بجٹ وی برابر گھنسوں ۔ ضروری تھی ڳے جو ہک پل دیر کیتے بِناں سرائیکی صوبہ بݨاؤ تانجو وسیب دے لوک اپݨے تعلیمی مسئلے آپ حل کر سڳن۔

بل گیٹس دنیا دا ہک ٻہوں وݙا ناں ہے، او آکھدے جو میکوں اپݨی حیاتی ا چ کوئی پچھتاوا یا حسرت کینھی پر ہک حسرت ضرور رہ ڳی اے جو میں انگریزی تاں الا سڳداں پر ٻیاں زبان نی الا سڳدا، او آکھدے جو میݙی حسرت رہ ڳی اے جو ٻیاں وی نہ تاں گھٹ توں گھٹ چینی، عربی تے فرنچ الا سڳدا ہوواں ہا ۔ بل گیٹس توں زبانیں دی قدر دا پتہ لڳدے، جیرھے بے قدرے لوک زبانیں دی مخالفت کریندن تے ہر ڳالھ کوں لسانی تعصب آکھی رکھدن ،انہائیں دی جے اپݨی مت ماری ہوئی اے تاں او بل گیٹس دی ڳالھ پلے ٻدھن ۔

میں کوئی مولوی یا واعظ کینھی تے نہ وت سرائیکی دا ٹھیکیدار ۔ اے کجھ ڳالھیں اپݨے نینگریں نال سانجھیاں کیتن تاں جو نینگریں تے طالب علمیں کوں ایں ڳالھ دا علم تھیوے جو اساں کیا تے اسیݙیاں ضرورتاں کیا ہِن؟ تے اساں اپݨی ڳالھ کوں کیویں اڳوں تے ٹورݨے۔ ہک واری ول سئیں الطاف خان ݙاہر کوں سرائیکی خوشبو دی اشاعت تے نو لکھ مبارخاں پیش کرینداں تے دعا کرینداں جو ایں کتاب دے صدقے سرائیکی دی سرائیکی دے صدقے الطاف ݙاہر دا بھیم بھرم وادھو وادھ تھیوے ، آمین۔ چھیکڑ اچ الطاف ݙاہر دے محبتیں دی نذر قیس فریدی سئیں دا شعر

خوشبو ، خوشبو تیݙیاں جھوکاں ۔ وانگ ہوا دے ڳولاں تیکوں

حوالہ

·        معروف سرائیکی دانشور سئیں ظہور دھریجہ دی کتاب سرائیکی قلم قبلیہ وچوں چوݨ