اظہر مراد

کنڈا فریدؒ میلے دا اکھیں ڈٖٹھا حال

(رپورٹ: جام اظہر مُراد)

میلے کہیں وی قوم دی شناخت ، تہذیب، ثقافت تے تفریح دا ذریعہ ہوندن۔ ،انسانی تاریخ وچ تقریباً ساریاں قوماں کئی صدیاں توں کہیں نہ کہیں حوالے نال تفریح سانگے میلے ٹھیلے دا انعقاد کریندیاں آندین۔میلیاں وچ لوک اپنْیاں تمام مصروفیات کوں چھوڑ کراہیں اپنْے ذہنی اتے قلبی سکون سانگے شریک تھیندن۔جیندی وجہ توں میلے لوکاں دے سکون دا سبب بنْ ویندن۔ خواجہ فرید روہی امن میلہ وی اینویں ہر سال چولستانیاں دی خوشی دا سبب بنْدے ۔روہی چولستان اچ ایہ میلہ خواجہ غلام فریدؒ دی نسبت دی وجہ توں بے پناہ شہرت دا حامل ھے۔روہی اچ زندگی جتنی عجیب وغریب ھے اُتنی دلچسپ وی ہے ۔روہی اچ راہونْ والے لوک صحرا کوں اپنْی حیاتی دا پورہیا سمجھدن۔خواجہ فریدؒ روہی امن میلہ سرائیکی خطے دی سب توں وڈٖی معاشی ،ثقافتی،سماجی اتے روحانی سرگرمی ہے۔ جئیں وچ لکھاں لوک مُلک دے مختلف حصیاں توں شریک تھیندن۔ حضرت خواجہ غلام فرید ؒ دے روہی چولستان اچ چلہ کشی دے ایں مقام تے لوک چار ڈٖینھ کٹھے تھی کراہیں خواجہ فریدؒ دے ذکر اذکارنال اپنْے قلوب منور کریندن ۔شہری حیاتی گزارنْ والا انسان جڈٖاں روہیلی زندگی دے مناظر ڈٖہدے تاں روہی کوں قدرت دا تحفہ سمجھنْ دے نال نال روہیلیں دی پسماندگی دا احساس وی شدت نال محسوس کریندے۔ خواجہ فرید ؒ دا روہی دے نال محبت دا رشتہ کتنا حسین ہا جو او اکثروبیشتر اپنْی شاعری وچ روہی دا ذکرکریندے ہَن ۔

ایہا روہی یار ملاوڑی ھے

رھے ہر دم شالا ساوڑی ھے

ونجٖ پیسوں لسڑی گاٖوڑی ہے

گھِن اپنْے سوہنْے سئیں وو کنوں

خواجہ فرید ؒ دی روہی دے نال محبت دے رشتے کوں برقراررکھنْ سانگے خواجہ فرید فاؤنڈیشن گزریل 17سالیں توں سجادہ نشین دربار فرید کوٹ مٹھن شریف خواجہ معین الدین محبوب کوریجہ دی سرپرستی وچ خواجہ فرید روہی امن میلہ دے ناں نال (پہلے ترے ڈٖینھ میلہ تھیندا ہا)چارڈٖینھ میلے دا انعقادفیروزہ دے نیڑے کنڈا پیر فریدؒ دے مقام تے منعقد کرویندی ھے۔ایں سال وی خواجہ فرید روہی امن میلہ دے دوران روہی دے ریگستان اچ خیمیاں دا شہر آباد رہ گٖئے اتے کئی کئی کلومیٹر تئیں بازار سجیے نظر آئے۔لوکیں دی تفریح سانگے تھیٹر(چرسی ڈھولااکرم نظامی کی ٹیم) ،موت دا کھوہ (کنواں) پنگھوڑے ،سرائیکی کتابیں دے اسٹال سمیت دیگر کئی تفریحی اتے ثقافتی کھیڈٖاں تے ثقافتی سرگرمیاں منعقد کیتیاں گٖیاں ۔سیکورٹی دے سخت انتظامات کیتے گٖئے۔میلے دے موقعہ تے ترئے ڈٖینھ الخدمت فاؤنڈیشن اتے محکمہ صحت دی طرفوں انج انج فری میڈیکل کیمپ لاتے گٖئے۔جئیں وچ ہزاراں مریضاں دا فری چیک اپ اتے فری دوائیاں ڈٖتیاں گٖیاں۔محکمہ لائیو سٹاک دی طرفوں وٹرنری میڈیکل کیمپ وی چار ڈٖینھ جاری رہا ۔محکمہ زراعت دی طرفوں رہنمائی کیمپ لاتا گٖیا۔جئیں وچ کساناں کوں بِج اتے فصلاں دیاں معلومات ڈٖتیاں گٖیاں۔ میلے دے پہلے ڈٖینھ دا مُنڈٖھ قرآن خوانی توں بٖدھا گٖیا ۔قرآن خوانی دے بعد خواجہ معین الدین محبوب کوریجہ خصوصی دُعاکرائی ،قرآن خوانی دے بعد محفل نعت اتے محفلِ سماع منعقد تھئی ۔نعت خواں حضرات نے نذرانہ عقیدت پیش کیتااتے محفل سماع اچ دربار فرید ؒ دے قوالاں اپنْی حاضری پیش کیتی۔میلے دے چار ڈٖینھ اُٹھاں(اونٹ)دی چال، جُھمر، آرائش وزیبائش دے مقابلے وی تھیندے ریہے۔ نمایاں پوزیشن حاصل کرنْ والیں کوں انعامات نال نوازایا گٖیا۔جڈٖاں جو میلہ دے چارے ڈٖینھ گھوڑیں دا رقص اتے تیاری دے حوالے نال مقابلے وی تھیندے ریہے۔ایندے علاوہ سرائیکی جُھمر ،شہنائی ،ڈھول ،نغارہ دے مقابلے وی تھئے ۔لکھاں لوکاں اِنھاں دلچسپ مقابلیاں کوں ڈٖیکھ تے خوشی دا اظہار کیتا۔میلے دے ڈٖوجھے ڈٖینھ صوفی مجلس منعقد تھئی ۔جیندی صدرات سجادہ نشین خواجہ معین الدین محبوب کوریجہ کیتی۔صوفی مجلس دی نشست اچ سید وقار لطیفی سجادہ نشین شاہ لطیف بھٹائی ،ڈاکٹر قیصر شہزاد سابق سیکریٹری تعلیم ،ڈاکٹر جاوید چانڈیو چیئرمین سرائیکی شعبہ اسلامیہ یونیورسٹی بہاولپور ،ماہر فریدیات مجاہد جتوئی،سید عصمت اللہ شاہ،باسط بھٹی سمیت دیگر مقررین خواجہ غلام فرید ؒ دی شخصیت اُنھاں دے فن اتے کلام دے حوالے نال گاٖلھ مُہاڑ کیتی ۔مقررین آکھیا جو خواجہ غلام فرید ؒ دی شاعری صوفی ازم دی بہترین مثال ہے ۔صوفیا ئے کرام احترامِ انسانیت ڈٖتے اتے صوفیاء کرام دا پیغام انسانیت دی خدمت ہے ۔اساڈٖے معاشرے وچ دہشت گردی دا خاتمہ صوفیائے کرام دے درس دے ذریعے کیتا ونجٖ سگٖدے۔صوفی مجلس دے آخر اچ چولستانی لوک فنکار موہن بھگت حضرت خواجہ غلام فرید ؒ دیاں کافیا ں گاٖکراہیں سامعین کوں محظوظ کیتا۔میلے دے تریجھے ڈٖینھ سویلے چُوری ونڈ دی رسم تھئی ۔سجادہ نشین خواجہ معین الدین کوریجہ دی قیام گاہ نازک نگر توں مہماناں کوں گھوڑیں اتے اُٹھیں تے بٖلہا کراہیں قافلہ دی صورت اچ جھوک فریدؒ تئیں گھِن آیا گٖیا ۔قافلے دی قیادت سجادہ نشین کیتی ۔اُٹھ سوار ،گھوڑا سواراتے ہزاراں لوکاں پیدل ٹُر کراہیں کنڈا پیر فریدؒ پُجٖیے ۔قافلے دے شرکاء سِر تے چُوری دے تھال چاتے ہوئے ہَن۔ایں موقع تے ماہر فریدیات مجاہد جتوئی خواجہ غلام فرید ؒ نال وابستگی دا پس منظر بیان کیتااتے خواجہ معین الدین کوریجہ خصوصی دُعا کرائی۔آونْ والے معزز مہمانان گرامی دی دستار بندی کرائی گٖئی۔ایں سال میلے دا خاص ایونٹ نیزا بازی دا مقابلہ ہا۔میلہ دے تریجھے ڈٖینھ نیزا بازی دے مقابلیں اچ ہری پور ہزارہ توں گھِن کراہیں جھنگ،خانیوال ،شیخو پورہ دیاں ٹیماں مقابلہ اچ حصہ گھِدا۔انھاں مقابلیں دی قیادت درگاہ عالیہ حق سلطان باہو دی نمایاں شخصیت سلطان فتح محمد کیتی ۔جڈٖاں جو ایں مقابلے اچ ایم پی اے عباس بھروانہ وی حصہ گھِدا۔نیزا بازی سانگے خصوصی اہتمام کرنْ تے میلسی دے شہزاد احمد وسیر کوں خصوصی ٹرافی پیش کیتی گٖئی ۔میلہ تریجھے ڈٖینھ رات کوں محفل موسیقی دا اہتمام کیتا گٖیا ۔میوزیکل نائٹ اچ خواجہ فرید فاؤنڈیشن دے صدر خواجہ کلیم الدین کوریجہ ،سجادہ نشین خواجہ معین الدین کوریجہ ،سرائیکستان ڈیموکریٹک پارٹی دے سربراہ رانا فراز نون ،سرائیکستان قومی اتحاد دے سربراہ خواجہ غلام فرید کوریجہ ،سرائیکی فاؤنڈیشن پاکستان دے چیئرمین(راقم الحروف) جام اظہرمراد لاڑ،سرائیکی ایکشن کمیٹی دے رہنما راشد عزیز بھٹہ،قاضی ظفرنوید،مجاہد جتوئی ،حبیب الرحمن فریدی،محمد آصف دھریجہ،نذیر احمد بزمی ،اختر فریدی ،محمد اکرم فریدی خصوصی شرکت کیتی ۔ایں موقع تے رانا فراز نون ،خواجہ غلام فرید کوریجہ خطاب کریندیں ہوئیں آکھیا مردم شماری آندی پئی ھے خواجہ غلام فریدؒ دی زبان سرائیکی دا خانہ ستواں ہے تمام سرائیکی بھرانویں کوں خواجہ غلام فریدؒ دی بٖولی سرائیکی لکھنْ دی اپیل اے۔محفل موسیقی دے پروگرام دے اسٹیج سیکریٹری رازش لیاقت پوری ہَن۔ میوزیکل نائٹ اچ شوکت چولستانی،عباس کارلو،طارق امین یازر،رمضان حسین سمیت بٖئے کئی گلوکاراں خواجہ غلام فریدؒ دیاں کافیاں اتے گیت پیش کیتے ۔محفل موسیقی اچ سُر اتے تال گونجیے تاں لوک مست تھی گٖئے ۔میوزیکل پروگرام چھیکڑ اچ سلیم ناصر دے شاگرد فہیم نوناری ٹیوب آئٹم پیش کر تے خوب داد وصول کیتی ۔ خواجہ معین الدین کوریجہ میلہ دے حوالے نال انتظامی خدمات سرانجام ڈٖیونْ تے جام عطاء محمدلاڑ،جام مہراب لاڑ،جام نادر مہراب لاڑ،جام غلام حسین لاڑ کوں اعزازی شیلڈاں پیش کیتیاں۔میلہ وچ لاہور دے18دانشور افرادجنھاں وچ تریمتیں وی شامل ہن خصوصی شرکت کیتی۔بلوچستان دے 15طالب علماں تے مشتمل گروپ خصوصی طور تے شامل تھیا۔روہی میلہ وچ دیگر تقریبات سمیت کبڈی ،کُشتی ،نلی دا میل دے مقابلے تھئے۔روہی دی ریت دے ٹبیں تے نوجواناں موٹرسائیکل ریس دے مقابلے وی کیتے۔جنھاں کوں ہزاراں لوکاں ڈٖیکھ کراہیں خوشی دا اظہار کیتا۔۔میلہ دے چارے ڈٖینھ نازک نگر وچ خواجہ فرید فاؤنڈیشن دے زیراہتمام لنگر دا وسیع انتظام رہا ۔میلہ وچ ڈپٹی سپیکر پنجاب اسمبلی شیر علی گورچانی دے والد سردار پرویز گورچانی ،اسسٹنٹ کمشنر لیاقت پور اختر منڈیراسمیت بٖہوں ساری سیاسی ،سماجی اتے نمائندہ شخصیات شرکت کیتی۔میلہ وچ سرائیکی فاؤنڈیشن پاکستان ،ڈاہا فاؤنڈیشن سمیت دیگر تنظیماں استقبالیہ کیمپ وی لاتے۔میلے دا آخری پروگرام جُھمر ہئی۔جوں ہی میلہ اختتام پذیر تھیا خیمے ولہیٹ گھِدے گٖئے ۔صحرا وچ بٖلدے ڈٖیوے گُل تھئے تاں ہک چُپ جیہاں سکوت طاری تھی گٖیا۔سیہڑ دیاں غربازیاں ،ہرنْیں دیاں چوکڑیاں ،موریں دیاں جھمراں والی مست صحرائی حیاتی وَل واپس وَلنْ شروع تھی گٖئی ۔خوشیوں نال لبریز 17واں خواجہ فرید روہی امن میلہ بٖہوں ہی دلچسپ یاداں چھوڑ کراہیں اگٖلے سال دے18ویں روہی امن میلے دے انتظاراچ اگٖونہاں پندھ کر گٖیا۔