اسم صوت
تعریف : صوت دے لوظی معنی ’’اواز‘‘ دے ہن۔ لہٰذا او اسم جہڑا جو کہیں انسان کہیں جانور یا کہیں ٻئی شے دی اواز کوں ظاہر کرے ’’اسم صوت‘‘ اکھیندے مثال دے طور تے میائوں میائوں، کائیں کائیں، ٹیں ٹیں، چھم چھم ، ٹک ٹک، ٹھک ٹھک وغیرہ ۔
بعض اسمائے صوت ایجھئیں وی ہن جئیں کنوں کہیں شے دی اواز ظاہر تاں نئیں تھیندی پر او کہیںجانور کوں ترہاوݨ ، ہکلݨ یا سݙݨ کیتے استعمال تھیندن۔ مثال دے طور تے ہت ہت، تو تو، ہُش ہُش، پِش پِش، ݙوݙو، ݙو ݙو وغیرہ ۔ اسم صوت دی مزید وضاحت کیتے کجھ نمونے پیش کیتے ویندن۔ جہڑے جو اے ہن۔
۱۔ کجھ مصادر جنھیں کنوںاسمائے صوت اخذ کیتے ون٘ڄ سڳدن۔
نوٹ: اے ڳالھ یاد رہوے جو تلے ݙتے ڳئے مصادر کنوں اسمائے صوت دا تصور تاں ݙتا ون٘ڄ سڳدے پر اینہہ تصور کوں لوظیں دا لباس پواوݨ ذرہ مشکل ئِ۔ اے ڳالھ ضرور ئِ جو انھیں مصادر دے حاصل مصدر اسمائے صوت دا تخیل ضرور پیش کریندن جیکوں قاری محسوس کر سڳدے ۔
مصدر
حاصل مصدر
/بطور اسم صوت
وضاحت
ابھیکݨ
ابھیک
الٹی یا قے کریندئیں ہوئیں منہ کنوںنکلݨ آلی اواز
اݙرݨ
اݙار
کہیں پکھی دے اݙردئیں ہوئیں اوندے پریں کنوں پیدا تھیوݨ آلی اواز
اٻلݨ
اٻالا
کہیں مائع دے اٻلدے ویلھے مائع کنوں اٹھݨ آلی اواز
ارڑاوݨ
ارڑاٹ
کہیں دے چیکݨ ویلھے یا درد کنوں ٻرڑاندئیں ہوئیں منہہ کنوں نکلݨ آلی اواز، ڳاں یا منجھ دے ٻاکݨ دی اواز
اُشکارݨ
اُشکار
کہیں جانور کوں خاص طور تے کتے کوں بھڄݨ کیتے اکساوݨ یا ابھارݨ کیتے اختیار کیتا ون٘ڄݨ آلا انداز یا اواز
اگھلاوݨ
اگھلا
اگھلا کریندئیں ہوئیں منہہ کنوں نکلݨ آلی اواز
بچھالݨ
بچھالت
کتے کوں اواز دے ذریعے بھڑکاوݨ دا ہک انداز
ٻرٻرݨ
ٻرٻبر
گھوڑے کوں پاݨی پیوݨ تے راغب کرݨ کیتے کڈھی ون٘ڄݨ آلی اواز
بَکݨ
بک بک
لا یعنی گفتگو کرݨ ، غصے دی حالت ئِ چ بُرا بھلا آکھݨ
ٻڑکݨ
ٻڑکار
منہ ای منہ ئِ چ ٻڑٻڑ کرݨ یا برا بھلا آکھݨ
بکھاوݨ
باکھ
بھابکھاوݨ کیتے پھوکاں مارْن ، کہیں کوں مشتعل کرݨ کیتے ٻول ٻچی کرݨ
بھڄݨ
بھوݨی
بھاڄی کوں بھونی ݙیندے ویلھے نکلݨ آلی اواز یعنی گھیو دا تڑکݨ
بَھرکݨ
بَھرکاری
اݙرݨ ویلھے پکھی دے پریں کنوں ابھرݨ آلی اواز
بِھرکݨ
بِھرکاٹ
کہیں شے دے بھرکدئیں ہوئیںنکلݨ آلی اواز یعنی بھرکݨی یا بجلی دے پکھے دی اواز
بَھڑکݨ
بَھڑک /بھڑکار
بھا دے بھڑکݨ دی اواز
بُھݨکݨ
بھݨکار
مکھئیں دے بھݨکݨ دی اواز
بھونکݨ
بھونک
کتے دے بھونکݨ دی اواز
بُھوکݨ
بھنکاٹ
تݙے دے بھُوکݨ دی اواز
ٻاتݨ /ٻتکݨ
ٻت ٻت
باتے آدمی دی اڑ اڑ کے نکلݨ آلی اواز
ٻاکݨ
ٻکاٹ
پالتو جانوریں ڳاں، ݙاند، بھیݙ یا ٻکری وغیرہ دے ٻاکݨ دی اواز
ٻٹکاوݨ
ٻٹکارا
ہتھیں پیریں دے انگلیں دے ٻٹاکے کڈھݨ دی اواز
ٻچکارݨ
ٻچکاری
ٻال یا کہیں جانور کوں پیار کرݨ ، دلاسہ ݙیوݨ یا روکݨ کیتے ٻچکر ݙیوݨ دی اواز
ٻرکݨ
ٻرکار
مینہہ دے کݨئیں دے ڈھہݨ یاکہیں درخت دے پَھل ، پُھل یا پتریں دے ڈھہݨ دی اواز
ٻڑکݨ
ٻڑکار
بھاتے رکھئے ہوئے تھاں ئِ چ کہیں مائع دے اٻلݨ دی اواز
ٰٻڑکݨ
ٻڑک
اُٹھ دا مستی ئِ چ آکرئیں ٻڑ ٻڑ کرݨ
ٻچکݨ
ٻچکار
کوئی چیز کھاندئیں ہوئیں تھوݙیں کوں ہک ٻئے تے مارݨ دی اواز
ٻرڑاواݨ
ٻرڑاٹ
درد یا صدمے دی وجہ کنوں رڑݨ پٹݨ
بُٹیجن
ٻٹا
کنیں دے بند تھیوݨ دے بعد سنیجن آلا زنکاٹ
ٻسکݨ
ٻسک
سینے ئِ چ بلغم دے خُر خُر دی آواز
ٻسکݨ
ٻسکار
بھاتے رکھی ہوئی داڑھی وچوں آوݨ آلی ٻس ٻس دی اواز
ٻلکݨ
ٻلکار
کیڑیں دے ٻل ٻل کرݨ دی اواز
ٻورݨ
ٻرائی
خراد تے کاٹھی چیرݨ یا رندے نال اوندی صفائی کرݨ دی اواز
ٻوکݨ
ٻوک
ٻکرے دی مستی ئِ چ آکرئیں زور زور نال ٻڑکݨ دی اواز
ٻونگھݨ
ٻونگھ
شیر دی غصے نال گرجݨ دی اواز
ٻہارݨ
ٻہاری
گھر دے فرش کوں ٻہاری نال صاف کرݨ دی اواز
پٹاخݨ
پٹاخ
پٹاخے دے پھٹݨ دی اواز
پٹخن
پٹاخ
کہیں چیز کوں زور نال زمین تے مارݨ دی اواز
پِٹݨ
پِٹکا
زور زور نال ماتم کرݨ دی اواز
پَݙݨ
پَݙ
مقعد کنوں زور نال ہوا خارج کرݨ دی اواز
پڑاݙݨ
پڑݙو
صدائے بازگشت
پُڑکݨ
پُڑکاٹ
پاخانہ کریندئیں ہوئیں پُر پُر دی اواز
پڑیڄݨ
پاڑ
کپڑے دے پڑیڄݨ دی اواز
پِڑیڄݨ
پِڑائی /پِیڑ
ڳنے دی ویلݨے ئِ چ پِڑیڄݨ دی اواز
پن٘ڄݨ
پن٘ڄکاری
کہیں شے کوں سوٹی نال جھنبھݨ دی اواز
پُوکݨ
پُوک
دست دے زور شور نال مقعد کنوں نکلݨ دی اواز
پُونکݨ
پُنکاٹ
مچھر دی کنیں ئِ چ شور مچاوݨ دی اواز
پینہݨ
پیننئی
چکی ء ِچ داݨے پینہݨ دی اواز
پھَتکݨ
پھَتکاری
ڳاری ئِ چ پھاتے ہوئے پکھی دے پھتکݨ دی اواز
پھُتکݨ
پھُتکار
تݙئیں دے پھُتکݨ دی اواز
پَھٹݨ
پھٹاکا
پھوکݨی یا کہیں پٹاخے دے پھٹݨ دی اواز
پَھڑکݨ
پَھڑکاری
ذبح کیتے ہوئے پکھی دے پھڑکݨ دی اواز
پھُݨکݨ
پُھݨکاٹ
گھوڑے دا خوشی دی حالت ئِ چ اواز کڈھݨ
پھَینٹݨ
پھینٹݨی
انڈے دی زردی تے سفیدی کوں زور زور نال پھینٹݨ دی اواز
پھیہݨ
پھیہہ
کہیں شے کوں کٹ پھاٹ کے ملیدہ بݨیندئیں ہوئیں اٹھݨ آلی اواز
تانورݨ
تانور
تھکن دے بعدزور زور نال ساہ گھنݨ دی اواز
تُتلانوݨ
توتلاپن
اڑ اڑ کے الاوݨ
تراݙݨ
تراݙ
ݙاند دا مستی ئِ چ ݙاکݨ
تِرمݨ
تِرما
پاݨی دے زمین تے ݙھہݨ آلے ہک ہک قطرے دی اواز
ترَݨ
تاری
پاݨی ئِ چ تردئیں ہوئیں پیدا تھیوݨ آلی اواز
تروڑݨ
تروڑا
کہیں شے دی تُرٹݨ ویلھے پیدا تھیوݨ آلی اواز
تَرونکݨ
ترونکا
ترونکا کریندئیں ہوئیں پاݨی دی زمین تے ݙھہن دی اواز
تِڑکݨ
تِڑکار
چکنائی دار شئیں دی بھا تے تڑکݨ دی اواز
تھپَݨ
تھاپڑا
پھوسی تھپݨ ، مٹی تھپݨ یا تھپݨی نال کپڑے وغیرہ تھپݨ ویلھے آوݨ آلی اواز
تُھکݨ
تُھو
تھکیندئیں ہوئیں منہہ کنوں نکلݨ آلی اواز
ٹاپݨ
ٹاپی
زمین کوں کہئی یا وہولے نال ٹاپی ݙیندئیں ہوئیں اٹھݨ آلی اواز
ٹبُھݨ
ٹوبھی
پاݨی ئِ چ ٹٻی مریندئیں ہوئیں یا پاݨی ئِ چ ٹٻکا کرئیں تھاں بھریندئیں ہوئیں آوݨ آلی اواز
ٹَرکݨ
ٹَرکار
ݙݙ یا ݙیݙر دے ٹرکݨ دی اواز
ٹکراوݨ
ٹکر
ݙو شئیں دی ہک ٻئے نال ٹکراوݨ پاروںنکلݨ آلی اواز
ٹھاکݨ
ٹھکارا/ٹھاکا
بندوخ کنوں گولی نکلݨ دے بعد پیدا تھیوݨ آلی اواز
ٹھِلݨ
ٹِھلاء
پاݨی ئِ چ تردئیں یا کہیں شے تے ٹھلدئیں ہوئیں پیدا تھیوݨ آلی اواز
ٹھنبھݨ
ٹھنبھ
جانوریں کوں داغن ویلھے لوہے دے گرم اوزار تے جانور دے جسم کنوں اٹھݨ آلی اواز
ٹھونگݨ
ٹُھنگ
پکھی دے کہیں شئے تے ٹھونگے مارݨ دی اواز
جھاڳݨ
جھاڳا
پاݨی کوں جھڳیندئیں ہوئیں آوݨ آلی اواز
جھنبھݨ
جھنبھ
وݨ دے سکئیں شاخیں کوں جھنبھݨ دی اواز
جھریٹݨ
جھریٹ
کہیں شے تے کہیں شے نال جھریٹݨ دی اواز
جھڳݨ
جھڳائی
ݙہئی جھڳیندئیں ہوئیں مَٹی کنوں آوݨ آلی اواز
جھووݨ
جھووݨی
چلدی چکی کنوں اٹھݨ آلی اواز
ڄرکݨ
ڄرکار
کپڑے چریجݨ دی اواز
چٻکݨ
چٻکار
کئی شے کھاندئیں ہوئیں تھوݙ تے تھوݙ مارݨ دی اواز
چٹکݨ
چٹکار
تاڑی دی اواز ، کہیں شے دے تُرٹݨ دی اواز، ݙو شئیں دے ٹکراوݨ دی اواز
چُٹݨ
چوٹ
نشانہ ٻدھ کرئیں کہیں شے کوں چُٹݨ دی اواز
چرکݨ
چرکار
سکئے پتریں تے ٹرݨ نال پیدا تھیوݨ آلی اواز
چِلکݨ
چِلکار
ڈھیر سارئیں چیڑئیں دا بیک وقت ٻولݨ
چِنگھݨ
چِنگھاٹ
تھکیڑے یا درد دی وجہ کنوں کراہݨ دی اواز
چُوپݨ
چُوپا
ڳنا چوپیندئیں ہوئیں منہہ کنوں نکلݨ آلی اواز
چُوسݨ
چُسکی
چاہ یا چاہ وانگوں کہیں مائع شے دیاں چسکیاں گھنݨ دی اواز
چِیکݨ
چِکاٹ
درد یا کہیں ٻئی وجہ نال چِیکݨ یا کراہن ْدی اواز
چھانگݨ
چھنگائی
درختیں دیں شاخیں کوں چھانگݨ سانگے اٹھݨ آلی اواز
چَھنڈکݨ
چَھنڈکار
کہیں شے کوں چَھنڈکݨ نال پیدا تھیوݨ آلی اواز
چُھلکݨ
چُھلکّی
پاݨی یا کہیں مائع دے چَھلکݨ دی اواز
چھٻکݨ
چھٻکار
پاݨی ئِ چ ٹرݨ نال اٹھݨ آلی اواز
چھݨکݨ
چھݨکار
کہیں شے کوں چھݨکاوݨ دی اواز
خُرکݨ
خُرکار
سینے ئِ چ بغلم دی وجہ کنوں خُر خُر دی اواز، کتے یا رِچھ دے غُرکݨ دی اواز
دَنگݨ
دݨکار
کہیں پولی شے اُتے دنگݨ دی اواز
دِڳݨ
دِڳئی
دٖڳے نال کہیں شے کوں جھنبھݨ دی اواز
دھاڑݨ
دھاڑ
شیر دی دھاڑ
ڈِھڳݨ
ڈھڳݨی
ڳاں یا منجھ دا کھیر ڈوہاوݨ کیتے اپݨے پھل کیتے یا جنسی ملاپ کیتے ٻاکݨ
ݙاکݨ
ڈاکݨی
قے دے مسلسل آوݨ دی اواز
ݙݙرݨ
ݙݙرائی
کہیں شے کوں چھوٹے چھوٹے ٹوٹے کرݨ کیتے کُٹݨ دی اواز
رَندݨ
رَندائی
کاٹھی تے رندہ چلاوݨ دی اواز
رُݨکݨ
رُݨکار
واڄے دا ہولیں وڄݨ یا کہیں دا ہولئیں ہولئیں آپ خوردا ڳاوݨ
رُݨکݨ
رُݨکار
کہیں دے ہولئیں ہولئیں رووݨ یا کہیں مائع دے ہولئیں ہولئیں وہݨ دی اواز
رِنگݨ
رِنگاٹ
اُٹھ دی دردیلی اواز
رونݨݨ
روݨ
گدڑ دی اواز
زَپکݨ
زَپکار
کہیں شے دے زمین تے ݙھہݨ دی اواز
زُونکݨ
زونکاٹ
ݙینبھوں، مچھر یا کہیں تِݙے دے زُونکݨ دی اواز
سَݙݨ
سَݙ
کہیں کوں آپ دو متوجہ کرݨ کیتے اواز ݙیوݨ
سُرکݨ
سُرکی
کہیں مائع کوں گُھٹیں گُھٹیں پیوݨ (چسکی لاوݨ) دی اواز
سِسکݨ
سِسکی
ہولئیں ہولئیں رووݨ دی اواز
سُݨکݨ
سُݨکار
نک صاف کرݨ دی اواز
سُوترݨ
سُوترا
کہیں مائع کوں زوردار چسکی دے ذریعے چھکݨ ، اٹھ دا پاݨی پیوݨ
شَپکݨ
شَپکار
بھادے بھڑکݨ ، چابھک دے زور زور نال مارݨ یا پاݨی کوں چھچھولݨ دی اواز
شُکارݨ
شُکارا
کہیں کوں دم کریندئیں ہوئیں پھوکا مارݨ دی اواز، ٹھڈھا سا بھرݨ
غانکݨ
غانک
کبوتر یا ٻٹیرے دا ٻولݨ ، ٻال دا غاں غاں کرݨ۔
غُٹکݨ
غُٹکار
کبوتردا اپݨی مادہ دے سامنے غٹرغوں کرݨ ۔
غُرکݨ
غُرکار
کتے دا غصے ء ِچ غراوݨ
غُوانکݨ
غُوانک
گدڑ دا روݨݨ
کانکݨ
کانک
کتے یا کتے دے پِلّے دی دردیلی اواز
کَرکݨ
کَرکار
کاں ، ککڑ یا کونج داٻولݨ (عام طور تے ݙر دی حالت ئِ چ)
کَتݨ
کَتائی
چرکھے تے سُترکَتݨ دی اواز
کُݙݨ
کُݙاڑی
ڳاں یا منجھ دے پھل دے کݙݨ دی اواز
کِرکݨ
کِرکار
کھوہ دی ریں ریں دی اواز
کریٹݨ
کریٹ
ݙندیں دے کریٹݨ دی اواز
کَڑکݨ
کَڑکار
کہیں شے دے خستہ تھی کرئیں تُرٹݨ یاکُرک’ کُکِڑ دے کَرکݨ دی اواز
کَڑکݨ
کَڑکار
ڳاج دے گجݨ یا لسک دی پٹاخے دار اواز
کُکارݨ
کُکاٹ
گدڑ یا لومبڑی دے کُوکݨ دی اواز
کِلاوݨ
کِلاء
چھڄ نال اناج دے چھوٹے وݙے داݨے انج انج کرݨ یا کاتی دے تیز کرݨ دی اواز
کِلکاوݨ
کِلکار
چُھری تے چُھری چلاوݨ دی اواز
کُوکݨ
کُوک
عورتیں دے زور زور نال رووݨ یا کوئل دے کُوکݨ دی اواز
کَونکݨ
کَونک
کتے دے پِلّے دی دردیلی اواز
کُھرچݨ
کُھرچائی
کہیں تھاں کوں کھرچ کھرچ کرئیں صاف کرݨ دی اواز
کَھٻکݨ
کَُھٻکار
پراݨی جتی دے کَھٻک کَھٻک کرݨ دی اواز
کَھٹݨ
کھاٹی
زمین کوں کہئی یا وہولے نال َکھٹݨ دی اواز
کِھرکݨ
کِھرکا
مٹی ولوڑݨ دی اواز
کھَرلݨ
کَھرلائی
کہیں شے کوں کھرل کرݨ دی اواز
کَھڑکݨ
کَھڑکار
ݙو شئیں دے آپت ئِ چ ٹکراوݨ دی اواز
کِھلݨ
کِھل
زور زور نال کِھلݨ دی اواز
کَھنگھݨ
کَھنگھ
کھنگھݨ دی اواز
گجݨ
ڳاڄ
بدلئیں دی آپت ئِ چ ٹکراوݨ دی اواز
گھٻکݨ
گھٻکار
مٹی دے کِھرکݨ دی اواز
گُھرکݨ
گُھرکار
چکی دے چلݨ یا ٻہوں سارے آدمیں دے ٻولݨ دی اواز
گُھرکݨ
گُھرکار
بلی دی غصیلی اواز
گُھوکݨ
گُھوکاٹ
گیرے (فاختہ) دے گُھوگُھو کرݨ دی اواز
ڳٹکݨ
ڳٹکار
کبوتر دے غٹرغوں کرݨ دی اواز
ڳٹکݨ
ڳٹکار
جانوریں کوں ہَکلݨ سانگے منہ کنوں کڈھی ون٘ڄݨ آلی اواز
لٻکݨ
لٻکار
بھت یا کھچڑی کوں ہتھ نال جلدی جلدی کھاوݨ دی اواز
لُرکݨ
لُرک
ہوا دے ہولئیں ہولئیں چلݨ دی اواز
لَکݨ
لاک
کتے یا بلی دے کہیں شے کوں چَٹݨ یا لَکݨ دی اواز
لوَّݨ
لَو
کاں یا چیڑیں دا ٻولݨ
لیہݨ
لِہا
کھیر ݙیوݨ آلے جانوریں دے پھلیں دا مادے تھݨیں کنوں کھیر پیوݨ
مانجݨ
منجائی
تھانویں دے مان٘ڄݨ دی اواز
مُترݨ
مُتراکا
جانداریں دے مُترݨ دی اواز
مرکݨ
مرکار
ہولئیں ہولئیں مسکا کرئیں ڳالھ کرݨ
میانکݨ
میانک
ٻلی دی اواز
نِبھݨ
نِبھکار
ہولئیں ہولئیں رووݨ دی اواز
نِچھݨ
نِچھ
نچھݨ دی اواز
نُوکݨ
نُوک
عورتیں دا منہ تے بوچھݨ سٹ کرئیں ہولئیں ہولئیں رووݨ ۔
واہرݨ
وَہر
جانوریں دی مادہ دا نر دے ملاپ کیتے ٻاکݨ
وڄݨ
وڄکار
دول یا کہیں ساز دے وڄݨ دی اواز
وَسݨ
وَسوبا
بارش دے وَسݨ دی اواز
ولوڑݨ
ولوڑا
مَٹی دے کھرکیجن دی اواز
ہِݙکݨ
ہِݙک
وچھی یا وچھے دا اپݨی ما کوں ݙیکھ کرئیں ٻاکݨ
ہُرکݨ
ہُرک
مادہ جانور دا اپݨے پھل کوں ݙیکھ کرئیں اواز ݙیوݨ
ہوڑݨ
ہُڑائی
چکی دے پتھریلے پڑیں کوں کَھورھا کرݨ کیتے فولادی ہوڑے دی اواز
ہَوکݨ
ہوکݨی
ساہ دے پُھل ون٘ڄݨ دی اواز
ہُونگݨ
ہُنگاٹ
منہ کنوںدردیلی اواز کڈھݨ، اگھلاوݨ دی اواز
شُوکݨ
شُکاٹ
نانگ دی اواز، تیز مرچیں آلی شے کھاوݨ دے بعد منہ کنوں نکلݨ آلی اواز
کرلانوݨ
کرلاٹ
کونج دی اواز ، دردیلے انداز ئِ چ رووݨ دی اواز۔
2۔ کجھ اسمائے صوت جنھیں دے اظہار کیتے کوئی نہ کوئی مصدر موجود ہوندے یا ݙوجھے لوظیںئِ چ ہر اواز دے مترادف کوئی نہ کوئی مصدر ڳولیا ون٘ڄ سڳدے جیویں جو:
جانداریں دے حرکات
مصدر
جانداریں دے حرکات
مصدر
اُٹھ دی مستی ء ِ چ اواز
ٻڑکݨ
اُٹھ دی دردیلی اواز
رِنگݨ
اُٹھ دی دردیلی اواز
رَڑݨ
اٹھ دی دردیلی اواز
ٻرڑاوݨ
اُٹھ دا پاݨی پیوݨ
سُوترݨ
اُٹھ کوں ہکلݨ
ہُنگارݨ
اُٹھ دا پاݨی پیوݨ دے بعد
پھُݨکݨ
ٻکری دا بکھے ویلھے ٻولݨ
مِݨکݨ
ٻکری کوں سݙݨ کیتے
ݙٹکارݨ
ٻکری /بھیڈ دے پُھل دا ٻولݨ
مِیکݨ
ڳاں یا ݙاند دا ٻولݨ
ٻاکݨ
ڳاں دی اواز نر دے ملاپ کیتے
ݙھگݨ
ݙاند دا مستی ئِ چ ٻولݨ
تراݙݨ
ݙانڈ کوں موڑݨ کیتے
ہَکلݨ
ݙاند کوں موڑݨ کیتے
ہُشکارݨ
منجھ دا ٻولݨ
رِنگݨ
گھوڑے دی اواز
ہِݨکݨ
گݙھاں دا ٻولݨ
ہینگݨ
کتے دی اواز
بھونکݨ
کتے دی غصیلی اواز
غُرکݨ
کتے دی غصیلی اواز
غَورکݨ
کتے دی اواز رات دے وقت
رُوڑݨ
کتے کوں کہیں دے پچھوں لاوݨ کیتے
چھٻالݨ یا بچھالݨ
کتے کوں کہیں دے پچھوں لاوݨ کیتے
ہشکارݨ
کتے دا مالک دے اڳوں پچھوں لوس کُٹݨ
کُوسݨ
کتے دے پِلّے دا ٻولݨ
ٹَونکݨ
کتے یا کتے دے پِلّے دی دردیلی اواز
کانکݨ
کتے یا کتے دے پِلّے دی دردیلی اواز
کَونکݨ
کہیں جانور دے ٻچے دی ما کوں ݙیکھݨ دے بعد اواز
ہݙکݨ
ماء دے ٻچے کوں ݙیکھݨ دے بعد
ہُرکݨ
آنھر ݙاند دا آنھر ݙاند کوں ݙیکھݨ
ہُڑگݨ
تِتر دا ٻولݨ
تراکݨ
سہڑے دا ٻولݨ
پݨکݨ
کبوتر داٻولݨ
ڳٹکݨ
کوئل داٻولݨ
کُوکݨ
نانگ دی اواز
شُوکݨ
تِݙے داٻولݨ
بُھوکݨ
کیڑئیں دی اواز
ٻلکݨ
مچھر دی اواز
پونکݨ
ٻٹیرے دا مستی ء ِچ بولݨ
پٹاخݨ
ہاتھی دی اواز
چِگھڑݨ
مور دی ٻولی
جِھنگارݨ
جانوریں کوں ہکلݨ
ڳٹکݨ
ٻلی دا ٻولݨ
میانکݨ
ٻلی دے مارکھاوݨ دے بعد دی اواز
چِیکݨ
بلبل دی اواز
پِلکݨ
لومبڑی دا ٻولݨ
کہکݨ
گدڑ دی اواز رات دے ویلھے
غُواکݨ
گدڑ دی اواز رات دے ویلھے
ہَوانکݨ
شیر دی مستی دی اواز
ٻونگھݨ
شیر دے غصے دی اواز
تراݙݨ
شیر دے غصے دی اواز
دھاڑݨ
بندر یا بھولوں دی اواز
خُرکݨ
بندر یا بھولوں دی اواز
خُرخُراوݨ
کونج دا ٻولݨ
کُرلاوݨ
آنھر ݙاند دا ڳاں کوں ݙیکھ کرئیں
ہُرکݨ
کاںدا ٻولݨ
کَرکݨ
کاںدا ٻولݨ
لوݨ
چیڑئیں دے ولھر داٻولݨ
چلکݨ
چیڑئیں دے ولھر داٻولݨ
چِرکݨ
گیرے (فاختہ) دا ٻولݨ
گُھوکݨ
مکھئیں دی مشترکہ اواز
بھنکݨ
ݙینبھوں دی اواز
زونکݨ
ݙڈ دی اواز
ٹرکݨ
ݙیݙر دا ٻولݨ
ٹراوݨ
ٹٹیہر دی ٻولی
ٹٹیاوݨ
درکھاݨ پکھی (ہُد ہُد) دی ٻولی
ٹَھکورݨ
درکھاݨ پکھی (ہُد ہُد) دی ٻولی
ٹھَنگورݨ
کھاندے ویلھے تھوݙ تے تھوݙ مارݨ
چٻکاوݨ
جانوریں دا مترݨ
شَرکݨ
گݙھاں یا گھوڑے کوں ہَکلݨ
ݙچکݨ
سئور دی اواز
چھٻکݨ
منہ ء ِچ ہولئیں ہولئیں الاوݨ
بُڑکݨ
ماتم کرݨ
پِٹݨ
رووݨ دی آخری حد
ݙسکݨ
رووݨ دی آخری حد
سِسکݨ
اچی اواز نال رووݨ
ٻاکݨ
جھکی اواز نال رووݨ
نوکݨ
بخار ء ِچ سَہکݨ
ہُونگݨ
ہولئیں ہولئیں ٻولݨ
کھُسکݨ
ٻال دا ما دے تھݨیں کوں چوپݨ
چٻکݨ
بھت ہتھیں نال کھاوݨ
لٻکݨ
ٻال یا مال کوں پیار کرݨ
پُچکارݨ
کہیں جانور کوں پیار نال روکݨ
ٻچکارݨ
ٻالیں دا مترݨ
شَرکݨ
رنڈ دا والیں ئِ چ سُرکݨ
بُھرکݨ
ڳنے دا چوپا مارݨ
چُوپݨ
ڳنے دا چوپا مارݨ
چُوسݨ
دَم کرݨ
شُکارݨ
ہولئیں ہولئیں ٹُرݨ یا پیر گھساکے ٹرݨ
کھِسکݨ
ساہ چڑھݨ
ہَوکݨ
یاوہ گوئی کرݨ
ٻکݨ
یاوہ گوئی کرݨ
لووݨ
سُرنال ٻولݨ
ڳاوݨ
سَنگھ صاف کرݨ
کَھنگھورݨ
سنگھ صاف کرݨ
کَھنگھارݨ
ٻال دا کھِلݨ
کِلکارݨ
الٹی کرݨ
اُبھیکݨ
پاݨی دا قطرہ قطرہ ݙھہݨ
ٹَپکݨ
لُکنت نال ٻولݨ
تُتلانوݨ
بے جان شئیں دی اواز
مصدر
بے جان شئیں دی اواز
مصدر
چوڑئیں دی اواز
چھݨکݨ
جھڑ دے ٹکراوݨ دی اواز
گجݨ
چھت کنوں قطرہ قطرہ پاݨی دے ݙھہݨ دی اواز
تِرمݨ
دول یا کہیں ساز دی اواز
وَڄݨ
پاݨی دا ہولئیں ہولئیں وہݨ
رݨکݨ
بھا دے شعلیں دی اواز
بھݨکݨ
چکی دی اواز
گُھر کݨ
مَٹی دے کِھرکݨ دی اواز
گھٻکݨ
مینہہ دی اواز
وَسݨ
نئیں (پہاڑی پاݨی) دی اواز
وَڄݨ
ٻیریں دے وݨ کنوں ٻیریں دے کرݨ دی اواز
ٻرکݨ
مَٹی دا ولوڑݨ
رِݨکݨ
گھیو یا تیل دا گرم تھیوݨ
تِڑکݨ
بھاڄی کوں دانگ لاوݨ
تِڑکاوݨ
تھاں کوں کھرچݨ دی اواز
اَکورݨ
کھوہ دے وہݨ دی اواز
جھنگارݨ
کھوہ دے وَہݨ دی اواز
کِرکݨ
صدائے باز گشت
پراݙݨ
آندریں دے قل ہو واللہ پڑھݨ دی اواز
گُڑکݨ
ٻال دے ہولئیں ہولئیں رووݨ دی اواز
لِلھاوݨ
ݙندیں کوں ہک ٻئے تے رگڑݨ
کِلکاوݨ
ݙندیں کوں ہک ٻئے تے رگڑݨ
کِرکاوݨ
تسبیح دی اواز
ڳٹکݨ
کنبھار دا تھانویں کوں گھڑݨ
تھپݨ
کپڑئیں کوں تھپݨی نال کُٹݨ
تھَپݨ
کہیں شے دی زمین تے ݙھہݨ دی اواز
زَپکݨ
پاخانے دی اواز
پَڑکݨ
پاݨی ء ِچ ٹرݨ یا چپو چلاوݨ دی اواز
چھٻکݨ
پاݨی ء ِ چ ٹرݨ یا چپو چلاوݨ دی اواز
شَپکݨ
مقعد کنوں خارج تھیوݨ آلی ہوا دی اواز
پَݙݨ
ہوا دا ہولئیں چلݨ
لُرکݨ
چکی دے پڑیں کو کھوہرا کرݨ
ہوڑݨ
مینہہ دی پھونہار دا وسݨ
کِݨݨ
حقے دا ٻولݨ
گُڑکݨ
ٹھٹھاردا تھانویں تے چوٹاں مارݨ
مُٹھارݨ
کچیں سلھیں دابݨاوݨ
تھَپݨ
چرکھے دا چَلݨ
گُھوکݨ
تھپڑ دی اواز
چٹاخݨ
3۔ کہیں جاندار یا بے جان شئے دی اواز نال منسوب اسمائے صوت:
اسم صوت
جاندار دا ناں
اسم صوت
جاندار دا ناں
اوں آں، اوں آں
سڄے ڄئے ٻال دے رووݨ دی اواز
آغوں ، آغوں
کھیر پیاک ٻال دی ٻولی
ٻاں ، ٻاں
ڳاں یا وچھی وچھے دی اواز
بھاں ، بھاں
ݙاند دی اواز
ٻڑ،ٻڑ
مست اُٹھ دی اواز
آں، آں
با رلݙیندڑ اُٹھ دی اواز
بِھݨ بِھݨ
مکھئیں دے اݙݨ دی اواز
ٹاں،ٹاں یا ٹئوں ٹئوں
کتے دے پِلّے دی مار کھاوݨ دی اواز
ٹَر،ٹَر
ݙݙ دی اواز
ٹراں ، ٹراں
ݙیݙر دی اواز
ٹیں ٹیں یا ٹائیں ٹائیں
طوطے دی اواز
چوں ، چوں
چوچے یا چلھے دی اواز
چیں ، چیں
چڑی دی اواز
چر چر
ٻہوں سارئیں چڑیں دی مشترکہ اواز
شوں شوں
نانگ دی اواز
کاں کاں
کاں دی اواز
کئوں کئوں
کتے دی دردیلی اواز
کُٹ ،کُٹ
کُکِّڑ دی بولی
ککڑوں کوں
کُکُڑ دی ٻولی
میں، میں
ٻکری تے ٻکری دے لیلے دی اواز
ہا ہا یا کھی کھی
آدمئیں دے کھِلݨ دی اواز
خُوخُو، کھی کھی، خی خی
بندر دی اواز
غٹرغوں
کبوتر دی اواز
چیں چیں
چوہے دی اواز
کُرکُر
ہولئیں ہولئیں الاوݨ
شاں شوں
ڳوہ دی اواز
چَھے چَھے
ݙنگریں کوں پاݨی پلاوݨ کیتے
ہَم ہَم
اُٹھ کوں ہکلݨ کیتے
اوئی اوئی
درد دے اظہار دا انداز
ٻا ٻا یا بھاں بھاں
بھیݙ دی بولی
توئے توئے
کتے کوں ہکلݨ کیتے
دھر دھر
کتے کوں ہکلݨ کیتے
خُرخُر
ذبح تھیونٖ آلے جانور دے ڳل کنوں نکلݨ آلی اواز
چھچھئے،
ٻکری کوں سݙݨ کیتے
آوے ، آوے
ڳاں، ݙانڈ وغیرہ کوں سݙݨ کیتے
واہ ، واہ
داد یا شاباش ݙیوݨ دا انداز
میائوں میائوں
ٻلی دی ٻولی
ہݨ ہِݨ
گھوڑے دی ٻولی
کُڑ ،کُڑ
کُرک کُکِّڑ دی ٻولی
کُو ،کُو
کوئل دی ٻولی
پی ، پی
پپیہئے دی ٻولی
آچھیں
آدمی دے نچھن دی اواز
پُھر ___پُھر ___
چڑیں دی اݙاری دی اواز
کرَٹ کرَٹ
چوہے دی چیزیں کوں ٹکݨ دی اواز
ڈھینچوں، ڈھینچوں
گݙھاں دی ٻولی
پُھوپُھو
تتی شئے کوں ٹھارݨ کیتے
گُڑگُڑ
بکھے ویلھے آندریں دی اواز
دوئے دوئے ، تھوئے تھوئے
اُٹھ کوں پاݨی پلاوݨ کیتے
غواں غواں
گدڑ دی ٻولی
بھر ___ بھر
ٻٹیرے دی اݙاری دا انداز
تو تو
کتے کوں سݙݨ کیتے
ٹراں ، ٹراں
ڈوڈرکاں (کالاکاں) دی ٻولی
ٹروں ، ٹروں
بدخ دی ٻولی
پٹ پٹ
ٻٹیرے دی ٻولی
پِݨ ،پِݨ
سہڑے دی ٻولی
گھو گھو، گھو
ڳیرے (فاختہ) دی اواز
پُوں پُوں
تِݙے دی اواز
پُوں ،پُوں
مچھر دی اواز
کراں کراں
کونج دی اواز
ٻچ ٻچ
ٻال یا مال کوں پیار کرݨ کیتے
شُرشُر
ݙنگریں دے مترݨ دی اواز
تتے ، تتے
ݙاندیں دی جوڑی کوں ٹورݨ کیتے
دَھت ، دَھت
ݙنگریں کوں ہکلݨ کیتے
مائوں، مائوں
جنگلی ٻلّے دی اواز
خُر خُر
نندر ئِ چ غراڑے مارݨ
کُڑی ، کُڑی
کُکِّڑ کوں ہکلݨ کیتے
ڈو، ڈو
کاں کوں ہکلݨ کیتے
ہُش ہُش
اُٹھ کوں ٻلھاوݨ کیتے
پُھݨ پُھݨ
زکام زدہ نک دا وڄکار
ہُر ہُر
چڑئیں کوں ہکلݨ کیتے
پِش پِش
ٻلی کوں ہکلݨ کیتے
پشو پشو
ٻلی کوں سݙݨ کیتے
دھک دھک
دل دی دھڑکݨ
رِیں رِیں
چھوٹے ٻال دے رووݨ دی اواز
اسم صوت
بے جان شے داناں
اسم صوت
بے جان شے داناں
ٻڑ ،ٻڑ
داڑھی دے ٻڑکݨ دی اواز
کَڑکَڑ
وݨ دے لڑ دا ترٹ کے ݙھہݨ
تڑاخ
تھپڑ دی اواز
ٹِک ٹِک
گھڑی دے چلݨ دی اواز
شَٹک ٻٹک
تاݨی وݨݨ دی اواز
ٹھا ٹھا
بندوق یا گولہ چلݨ دی اواز
ٹَھک ٹَھک
دروازہ کھڑکݨ دی اواز
ٹُھس
پستول چلݨ دی اواز
چَھم چَھم
مینہہ وَسݨ دی اواز
ریں ریں
کھوہ دا چلݨ
چَرچَیں ، چَرچِیں
چَم دی جتی دا چِکار
چََھݨ چََھݨ
تلوار دا چلݨ
ٻگھ ٻگھ
گھڑے دا وڄکار
سائیں سائیں
تیز ہوا دا چلݨ
پِیں ، پِیں
واڄے دی اواز
کریٹ کریٹ
ݙندیں کوں ہک ٻئے نال رڳڑݨ
جھݨ جھݨ
بھادے جھݨکݨ دی اواز
ٹَن ٹَن
گھڑیال یا سکول دی گھنٹی دا وڄݨ
سُو سُو ، سی سی
سنگھ کو مرچاں لگݨ دے بعد
کَرکَر
کاٹن دے مَئے لڳے کپڑیں دا وڄکار
کِرّچ کِرّچ
نائی دی قینچی چلݨ دی اواز
چَھݨ چَھݨ
ونگیں دا وڄکار
ڈَھم ڈَھم
نغارے دا وڄکار
ٹَھک ٹَھک
کھوہ دے وسانویں یاٹھاکݨ دا وڄکار
چَر چَر
کپڑے پڑیجݨ دی اواز
گُڑگُڑ
حقے دا وڄکار
گَڑگَڑ
ڳاج دا گجݨ
ٻگھ ٻگھ
ٻگھی (صراحی) وچوں پاݨی دا وٹیجݨ
گُھر گُھر
چکی دا چلݨ
چیں چَر ، چیں چَر
ٻالیں دی چچنیگھل دی اواز
گُھٻ گُھٻ
مَٹی دا گھٻکار
ٹَھک ٹَھکا ٹَھک
ریل دے پٹڑی تے چلݨ دی اواز
رِم جھم /کِݨ مِݨ
ہلکی بارش دی اواز
ٹَن ٹَن
ٻکری دی ٹنکی دی اواز
گھݨ گھݨ
منجھ دے ٹل دا وڄکار
ٹَھک ٹَھک
سلائی مشین دی اواز
فَرفَر
بجلی دے پکھے چلݨ دی اواز
ݙئیں ݙئیں
دول دا وڄکار
شَپ شَپ
سلیپریں نال ٹرݨ دی اواز
چَھݨ چَھݨ
پزیب دی اواز
چَھک چَھک
ریل دے انجݨ دی اواز
دَنادَن
توپ دے چلݨ دی اواز
گُھوں گُھوں
چر کھے دی اواز
ٹَپ ٹَپ
چھت یا چھپر دے ترمݨ دی اواز
پُر پُر
آدمی دا پاخانہ کرݨ ویلھے دی اواز
شَپ شَپ
پاݨی ء ِچ ٹرݨ دی اواز
زَب ڑَپ
جتی نال مارݨ دی اواز
تَھپ ڑَپ
روٹی تھپݨ دی اواز