اسم حاصل مصدر
تعریف: او اسم مشتق جہڑا جو مصدر دی حالت، کیفیت یا اثر کوں ظاہر کرے۔ جہڑا مصدر کن بݨیا ہویا ہووے تے جیندے وچ مصدری معنے پاتے ون٘ڄن ۔ جیویں جو تھکݨ کن تھکیڑا لکھݨ کن لکھت یا لکھائی، دھانوݨ کن دھانوݨی تے اُسارݨ کن اُساری وغیرہ۔
اسم حاصل مصدر بݨانوݨ دے قاعدے:
1 بعض مصادر دی مصدری علامت حذف کرݨ دے بعد باقی دے اڳوں ’’ݨی‘‘ دا لاحقہ ڳنڈھݨ نال اسم حاصل مصدر بݨایا ون٘ڄ سڳدے۔
مصدر
حاصل مصدر
مصدر
حاصل مصدر
مصدر
حاصل مصدر
مصدر
حاصل مصدر
آوݨ
آوݨی
آݙھݨ
آݙھݨی
دھانوݨ
دھانوݨی
الانوݨ
الانوݨی
بھانوݨ
بھانوݨی
بھڄانوݨ
بھڄانوݨی
بچھانوݨ
بچھانوݨی
بھُکانوݨ
بھُکانوݨی
2۔ بعض مصادر دے مصدری مادے (فعل امر) دے اڳوں ’’ی‘‘ بطور لاحقہ ڳنڈھݨ نال ۔
اُݙارݨ
اُݙاری
اَڑݨ
اَڑی
اُسارݨ
اُساری
اُلٹݨ
اُلٹی
ہݙکݨ
ہݙکی
بَھرݨ
بھری
بھڑکݨ
بھڑکی
ٻولݨ
ٻولی
3۔ بعض مصادر دے مصدری مادے (فعل امر) دے اڳوں ’’ائی‘‘ بطور لاحقہ ڳنڈھن نال۔
لکھݨ
لکھائی
پڑھݨ
پڑھائی
ٹھوکݨ
ٹھکائی
لڑݨ
لڑائی
بھڑݨ
بھڑائی
تݙݨ
تݙائی
وُݨݨ
وُݨائی
مستݨ
مستائی
4۔ بعض مصادر دے مصدری مادے (فعل امر ) دے اڳوں’’الف‘‘ بطور لاحقہ ڳنڈھ ݙیوݨ نال ۔
اُٹھݨ
اُٹھا
بچݨ
بچا
ودھݨ
ودھا
آٹھرݨ
اَٹھرا
وکِݨ
وِکا
ورتانوݨ
ورتا
نِوݨ
نِوا
نمرݨ
نِمرا
5۔ بعض مصدریں دے مصدری مادے دے اڳوں ’’ارا‘‘ بطور لاحقہ ڳنڈھ ݙیوݨ نال۔
جاگݨ
جگارا
بکݨ
بکارا
وِسرݨ
وِسارا
بھنوݨ
بھنورا
چنگھݨ
چِنگھارا
ہونگݨ
ہُنگارا
ٻولݨ
ٻلارا
شوکݨ
شُکارا
6۔ بعض مصادر دے مصدری مادے دے اڳوں’’ ٹ یا اٹ ‘‘ بطور لاحقہ ڳنڈھ ݙیوݨ نال ۔
ٻرڑانوݨ
ٻراڑٹ
شوکݨ
شُکاٹ
کوکݨ
کُکاٹ
ٻوکݨ
ٻکاٹ
ٻاکݨ
ٻکاٹ
چِنگھݨ
چِنگھاٹ
رووݨ
رُواٹ
کُرلانوݨ
کُرلاٹ
7۔ بعض مصادر دے مصدری مادے دے اڳوں ’’یپا‘‘ (یائے مجہول ’’ے ‘‘ +پ+ ا) بطور لاحقہ ڳنڈھ ݙیوݨ نال
ہنڈھݨ
ہنڈھیپا
کھُٹݨ
کھُٹیپا
ٻڈھانوݨ
بݙھیپا
ڳنڈھݨ
ڳنڈھیپا
سہݨ
سہیپا
ٻنھپݨ
ٻنھیپا
ݙیوݨ
ݙیپا
جَلݨ
جلیپا
8۔ بعض مصادر دے مصدری مادے دے اڳوں ’’ݨاں‘‘ دا لاحقہ ڳنڈھ ݙیوݨ نال۔
وکاوݨ
وکاݨاں
سماوݨ
سماݨاں
کملاوݨ
کماݨاں
اُݙݨ
اݙاݨاں
الاوݨ
اَلاݨاں
پترݨ
پتراݨاں
مُکلاوݨ
مکلاݨاں
وتاوݨ
وتاݨاں
9۔ بعض مصدریں دے مصدری مادے دے اڳوں ’’ند، اند، وند‘‘ بطور لاحقہ ڳنڈھ ݙیوݨ نال ۔
آوݨ
آند
بھانوݨ
بھاند
اَڑݨ
اڑاند
اٹکݨ
اٹکاند
چرݨ
چراند
لڑݨ
لڑاند
لڳن
لگوند
ہووݨ
ہوند
10۔ بعض مصادر دے مصدری مادے دے اڳوں ’’اری‘‘ بطور لاحقہ ڳنڈھ ݙیوݨ نال ۔
پِن٘ڄݨ
پِنجکاری
اُݙݨ
اُݙاری
اُسرݨ
اُساری
پھَتکݨ
پھتکاری
چرکݨ
چرکاری
ݙسکݨ
ݙسکاری
بھرکݨ
بھِرکاری
کِلکݨ
کِلکاری
11۔ بعض مصادر دے مصدری مادے دے اڳوں ’’الف یا ڑا‘‘ بطورلاحقہ ڳنڈھ ݙیوݨ نال ۔
ولوڑݨ
ولوڑا
وِچھڑݨ
وچھوڑا
وِکوڑݨ
وکوڑا
وِچڑݨ
وچوڑا
مروڑݨ
مروڑا
لندھوڑݨ
لندھوڑا
گھسوڑݨ
گھسوڑا
گھروڑݨ
گھروڑا
12۔ بعض مصادر دے مصدری مادے دے اڳوں ’’وا یا اوا‘‘ بطور لاحقہ ڳنڈھ ݙیوݨ نال ۔
پرنیجݨ
پرنیوا
منیجݨ
منیوا
ݙیکھݨ
ݙکھاوا
ہلݨ
ہَلاوا
مُکلانوݨ
مُکلاوا
ورتاوݨ
ورتاوا
پچھتانوݨ
پچھتاوا
ٻلانوݨ
ٻلاوا
13۔ بعض مصادر دے مصدری مادے دے اڳوں ’’یڑا‘‘ بطور لاحقہ ڳنڈھ ڈیوݨ نال
تھکݨ
تھکیڑا
جِھڑݨ
جھیڑا
چہکݨ
چہیڑا
وَکڑݨ
وکیڑا
نکھڑݨ
نکھیڑا
جُکھݨ
جکھیڑا
الجھݨ
الجھیڑا
تانگھݨ
تنگھیڑا
14۔ بعض مصادر دے مصدری مادے دے پہلے حرف دے اڳوں ’’و‘‘ تے اخیر ئِ چ ’’الف‘‘ دا ودھارا کرݨ نال
کھٹݨ
کھوٹا
تُرٹݨ
تروٹا
ہُٹݨ
ہوٹا
ٻݙݨ
ٻوݙا
ٹُرݨ
ٹورا
جھُرݨ
جھورا
لُݙݨ
لوݙا
رُسݨ
روسا
15۔ بعض مصادر دے مصدری مادے دے اڳوں ’’الا‘‘ بطور لاحقہ ڳنڈھݨ نال
پُڄݨ
پُڄالا
سنبھالݨ
سنبھالا
ݙیکھݨ
ݙکھالا
ٹَلݨ
ٹالا
اُٻلݨ
اُٻالا
گھوٹݨ
گھُٹالا
بھنوݨ
بھنوالا
نِکلݨ
نکالا
16۔ بعض مصادر جنھیں دی مصدری علامت ’’ ݨ‘‘ کن پہلے آوݨ آلا حرف ’’ک‘‘ ہووے تاں وت اُونہہ مصدر دی مصدری علامت ہٹاوݨ دے بعد باقی حاصل مصدر بچ ویندے جیویں جو
دھرکݨ
دھرک
ٻوکن
ٻوک
روکݨ
روک
پھُوکݨ
پھوک
کوکݨ
کوک
بھونکݨ
بھونک
گھوکݨ
گھوک
ٹوکݨ
ٹوک
17۔ کجھ ایجھیں مصادر جنھیں دے ہک کن زائد حاصل مصدربݨدن۔
مصدر
حاصل مصدر
مصدر
حاصل مصدر
آنوݨ
آمد، اَمدݨ، آند، آوݨی، آئی
اَٹکݨ
اَٹکِݨ، اَٹکی، اَٹکا، اٹکار، اٹکاند
ادُھلݨ
اُدھال، اُدھلا، اُدھالا، اُدھلیپا
اَݙݨ
اَݙ، اَݙا، اَڈاݨا، آݙی، اَݙݨ
اَڑݨ
اَڑ، اَڑا، اَڑاپ، اَڑاند، اَڑی، اَڑکا، اَڑیکا، اَڑنگا، آڑانگا، اَڑݨ
بچھاوݨ
بچھ، بچھا، بچھاوت، بچھالت، بچھاوݨی، بچھل
بھڄݨ
بھاڄ، بھجݨی، بھاڄڑ، بھاڳڑ، بھڳی، بھڄاند
بھِرکݨ
بھِرک، بھِرکݨی، بھِرکاٹ، بھِرکار، بھِرکاری، بھِرکی
بھَڑکݨ
بھَڑک، بھَڑکار، بھَڑکاٹ، بھَڑکی، بھَڑکا، بھڑکݨ، بھڑکاری
بھُلݨ
بھُل، بھُلاندرا، بھلیکا، بھولا، بھول، بھُلپ
ٻوکݨ
ٻوک، ٻکاٹ، ٻکاٹا، ٻاک، ٻکار، ٻوکݨ
ٻدھݨ
ٻدھ، ٻدھیج، ٻدھائی، ٻدھی ، ٻدھاݨ
پھُݨکݨ
پھُݨک، پھُݨکاٹ، پھُݨکاٹا، پھُݨکاری، پھُݨکار، پھُݨکِݨ
پھِرݨ
پِھرائی، پِھیری،پِھیر،پِھیرا،پِھراند، پِھرکار
ڄمݨ
ڄم، ڄاء، ڄمݨاں، ڄماء، ڄمائی
تھَپݨ
تھپائی ، تھپیر، تھپکی، تھاپی، تھاپڑا، تھپکار ، تھپݨی، تھپاری
چھنڈکݨ
چھنڈکار، چھنڈکاری، چھنڈک، چھنڈکارا، چھنڈکا، چھنڈکائی، چھنڈ، چھنڈکݨی
چُرکݨ
چُرکار، چُرکاٹ، چُرلاٹ، چُرکی، چُرک، چُرکاند، چُرکݨ، چُر چُر
ݙکھاوݨ
ݙکھ، ݙس، ݙٹھ، ݙکھالی، ݙکھاوا، ݙکھالا
دَروہݨ
دُورہی، دروہݨی، دروہل، دُروٹھ، دُروہٹ
کَپݨ
کَپ، کَپا، کاپ، کاپا، کپائی، کاپی
سَڑݨ
ساڑ، ساڑا، سڑاند، سڑاپ، سڑاپہ، سڑیہہ، سِڑݨ
کھاوݨ
کھادھ، کھاوݨی، کھاڄ، کھئی
کرݨ
کار، کیتی، کرتی، کارا، کرتوت، کرت، کرݨی، کاری
کھپݨ
کھاپ، کَھپ، کھَپارا، کھپت، کھاپا،
گھوکݨ
گُھوک، گھُکاٹ، گھُکار، گھُوکر، گھُوکٹ
ڳنڈھݨ
ڳنڈھ، ڳانڈھا، ڳنڈھاپا، ڳنڈھیپا، ڳنڈھیپ
لڳݨ
لَڳ، لاڳ، لڳوند، لڳاپا، لاڳو، لڳا، لڳت، لاڳت، لڳݨی