ابو یوسف یعقوب المنصور

ابو یوسف یعقوب المنصور (1160ء تا 23 جنوری 1199ء) خلافت موحدین دا تریجھ خلیفہ ہئی جیں نے اپݨے والد ابو یعقوب یوسف دی جگہ تخت سنبھالا۔ اوں نے 1184ء تون 1199ء تک خلافت کیتی۔ اے موحدین دا سب توں مشہور حکمران ہئی۔

ارک دی جنگ

یعقوب کوں سب توں زیادہ شہرت اوں فتح دی وجہ نال ملی جہڑی اوں نے شمالی اندلس دے مسیحی حکمران الفانسو تے جنگ ارک وچ حاصل کیتی۔ الفانسو ہشتم تے امیر یعقوب دے درمیان 5 سال کیتے صلح دا ہک معاہدہ تھی گیا ہئی لیکن الفانسو نے معاہدہ توڑ کے اسلامی علاقے تے حملہ کیتا۔ یعقوب کوں جیہڑے ویلے اطلاع تھئی تاں اوہ مراکش توں اندلس پہنچا تے 8 جولائی 1195ء کوں ارک دے مقام تے الفانسو کوں ویسی ہی زبردست شکست ݙتی جیسی 100 سال پہلے یوسف بن تاشفین جنگ زلاقہ وچ ݙے چکا ہئی۔

اس دے بعد یعقوب نے الفانسو دے دار الحکومت طلیطلہ دا محاصرہ کر گھدا۔ شہر فتح تھیوݨ دے قریب ہئی کہ الفانسو نے اپݨی ٻڈھی ماں کون امیر یعقوب دے کول بھیج کے معافی منگی۔ یعقوب اپݨے دشمن دی ٻڈھی اماں دی درخواست رد نہ کر سگا تے 10 سال کیتے صلح کر کے واپس تھی گیا۔ ایں طرح یعقوب المنصور دی رحم دلی دی وجہ نال طلیطلہ دا تاریخی شہر دوبارہ مسلماناں دے قبضے وچ آوݨ توں رہ گیا۔

ایں فتح دے بعد یعقوب نے المنصور باللہ دا لقب اختیار کیتا۔

سیرت تے کردار

خلیفہ یعقوب دی زندگی عام بادشاہواں دی طرح نہ ہئی بلکہ اوہ سادہ زندگی گذاردا، معمولی کپڑے پیندا تے پنجاں وقتاں دی نماز عام مسلماناں دے نال مسجد وچ ادا کریندا ہئی۔ اونکوں انصاف دا اتنا خیال ہئی کہ ہر راہ چلدے فریادی کیتے سواری روک گھندا۔

اس دے عہد وچ علما، فقہا تے محدثین دے وظیفے مقرر ہن۔ اوں نے کئی سڑکاں تعمیر کرائیاں تے جگہ جگہ سراواں بݨوائیاں۔

اوں نے اپݨی سلطنت وچ مدرسے تے شفاخانے وی قائم کیتے۔ انہاں وچ مراکش دا شفا خانہ بہت شاندار ہئی۔ یعقوب ہر نماز جمعہ دے بعد خود ایں عظیم شفاخانے دا معائنہ کریندا تے مریضاں نال مل کے انہاں دی عیادت کریندا۔

انتقال

خلیفہ یعقوب، سلطان صلاح الدین ایوبی دا ہمعصر ہئی اور اوں زمانے وچ ساری دنیا وچ سوائے سلطان صلاح الدین دے کوئی ٻیا حکمران انہاں خوبیاں وچ ایندا مقابلہ نہ کر سڳدا ہئی۔

ایہ اچھا حکمران 15 سال حکومت کرݨے دے بعد 23 جنوری 1199ء کوں مراکش وچ انتقال کر گیا۔ اوں وقت اوندی عمر صرف 40 سال ہئی۔

جانشین

یعقوب دے بعد اوندا بیٹا الناصر تخت خلافت تے بیٹھا۔ اوندا عہد وی بڑی خوشحالی دا زمانہ ہئی لیکن اونکوں 609ھ وچ اندلس وچ معرکہ العقاب وچ مسیحیاں دے مقابلے وچ ایسی شکست تھئی کہ خلفائے موحدین دا زور ٹٹ گیا۔ اگلے سال الناصر دا وی انتقال تھی گیا تے ایندے بعد خلافت موحدین دا زوال شروع تھی گیا۔