ابو جندل بن سہیل
ابو جندل بن سہیل صحابیٔ رسولؐ تے سہیل بن عمرو دے پتر ہن۔ عاص ناں، ابو جندل کنیت ، نسب نامہ ایہ ہے، ابو جندل بن سہیل بن عمرو بن عبد شمس بن عبد ود بن نصر ابن مالک بن حل بن عامر بن لوئی قرشی عامری.
اسلام دی خاطر قید تے قربانیاں
لکھوابو جندل اس وقت مسلمان تھئے جݙݨ انہاں دا گھر اسلام دشمنی دا گڑھ ہئی. والد سہیل نے انہاں دے پیراں وچ بیڑیاں پا کے قید کر ݙتا تے اوہ کئی سال تک اس قید و بند وچ گرفتار رہے. 6ھ صلح حدیبیہ وچ انہاں دے والد سہیل ہی قریش مکہ دی طرفوں آنحضرت صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دے کول مصالحت کیتے آئے ہن۔ جیہڑلے شرائط لکھیندے پئے ہن تاں انہاں وچ ہک شرط اے وی ہئی کہ "قریش دا کوئی آدمی وی خواہ اوہ مسلمان ہی کیوں نہ ہووے مسلماناں دے کول چلا آسی تاں مسلمان اس دے قریش مکہ کوں واپس کرݨ دے پابند ہوسن.
ابوجندل جیہڑے اسلام قبول کر چکے ہن تے کفار مکہ دی قید وچ ہن۔ کہیں طرح بھڄ کے بیڑیاں سمیت حضور صلی اللہ علیہ وسلم دی خدمت وچ حاضر تھی گئے تے اپݨے زخم ݙکھا کے فریاد کیتی کہ انھاں کوں اپݨے نال مدینہ گھن ڄلو۔ حضورؐ نے سہیل کوں کافی سمجھایا کہ اوہ ابوجندل کوں مدینہ ونجݨ دی اجازت ݙے ݙیون۔ مگر اوہ راضی نہ تھیا تے آکھا کہ شرائط صلح دی رو نال آپؐ اینکوں نی گھن کے ونج سڳدے۔ چنانچہ حضورؐ نے صحابہ کرام دی مخالفت دے باوجود ابوجندل کوں سہیل دے حوالے کر ݙتا تے آکھا " ابو جندل صبر و ضبط نال کم گھن، خدا تہاݙے تے ݙوجھے مظلوم مسلماناں کیتے کوئی رستہ پیدا کریسی، اساں صلح کرچکے ہیں اور صلح دے بعد انہاں نال بد عہدی نی کر سڳدے۔ ابوجندل کفار دی سختیاں سہندے ریہے تے جݙݨ مکہ دے ستم زدہ مسلماناں نے مقام عیص وچ ہک پناہ گاہ بݨا گھدی تاں ایہ وی اتھاں چلے گئے۔
رہائی تے غزوات
لکھوجݙݨ کفار مکہ نے صلح حدیبیہ دی اوہ دفعہ جس دی رو نال ابو جندل واپس کیتے گئے ہن، واپس گھن گھدی تاں آنحضرتﷺ نے ابو جندل تے انہاں دے ساتھی ابو بصیر کوں مدینہ سݙا بھیجا، ابو بصیر کوں مدینہ آوݨ دی نوبت نی آئی تے اوہ اوں وادیِ غربت وچ پیوندِ خاک تھی گئے. ابو جندل مدینہ واپس تھئے، مدینہ آوݨ دے بعد جس قدر غزوات تھئے، سب وچ شرکت دی سعادت حاصل کیتی۔[١]
وفات
لکھوآنحضرتﷺ دی حیات مبارکہ دے دوران مدینہ وچ رہے. اس دے بعد عمرفاروق دے زمانہ وچ جݙݨ شام تے فوج کشی تھئی تاں اس وچ مجاہدانہ شرکت کیتی تے پنج چھی سال تک مسلسل جہاد فی سبیل اللہ وچ مشغول رہ کے حضرت عمر فاروق د ے عہد خلافت 18ھ وچ طاعون دی وبا وچ عمواس وچ وفات پاتی۔[٢]