ابو ایوب انصاری
ابو ایوب انصاری انصار دے سرکردہ صحابی رسول تے میزبان رسول سݙویندے ہن. خَالِد بن زيد ناں ،ابوایوب کنیت، مدینہ منورہ دے قبیلۂ خزرج دے خاندان نجار توں ہن، سلسلۂ نسب ایہ ہے،خالدبن زید بن کلیب بن ثعلبہ بن عبد عوف خزرجی. خاندان نجار کوں قبائل مدینہ وچ خود وی ممتاز مقام حاصل ہئی، تاہم رسول اللہ ﷺ دی اتھاں نانکی قرابت ہئی جس وجہ ایں قبیلے کوں مدینہ دے باقی قبائل توں امتیاز حاصل ہئی. ابوایوب اس خاندان دے رئیس ہن۔
قبولِ اسلام
لکھوابوایوب انصاری انہاں منتخب بزرگان مدینہ وچوں ہن جنہاں نے عقبہ دی گھاٹی وچ ونج کے آنحضرتﷺ دے دستِ مبارک تے اسلام دی بیعت کیتی ہئی۔ جݙݨ مکہ توں دولتِ ایمان گھن کے پلٹے تاں انہاں دی فیاض طبعی نے گوارا نہ کیتا کہ اس نعمت کوں صرف اپݨی ذات تک محدود رکھن، چنانچہ اپݨے اہل و عیال ،اعزہ واقربا تے دوست و احباب کوں ایمان دی تلقین کیتی تے اپݨی بیوی کوں حلقہ اسلام وچ داخل کیتا۔
میزبانِ رسول
لکھوآنحضرت صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم مدینہ منورہ وچ داخل تھئے تاں ہر شخص میزبانی دا شرف حاصل کرݨ دا خواہش مند ہئی۔ لیکن حضور صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم نے فرمایا کہ جس جگہ ݙاچی ٻہسی ۔ اتھائیں آپؐ مقیم تھیسن ۔ ݙاچی، ابو ایوب انصاری دے دروازے تے بیٹھی۔ انہاں دا مکان ݙو منزلہ ہئی۔ نبی اکرمؐ نے تلے قیام فرمایا تے ست مہینے تک اتھاں رہے۔
مواخات
لکھوہجرت دے بعد آنحضرتﷺنے مہاجرین وانصار کوں باہم بھائی بھائی بݨایا. ابو ایوب انصاری کوں جس مہاجر دا بھائی قرار ݙتا اوہ یثرب دے اولین داعی اسلام مصعب بن عمیر قریشی ہن۔
وفات
لکھوآپ دی وفات 42ھ 662ء وچ تھئی. سفر جہاد وچ عام وبا پھیلی تے مجاہدین دی بڑی تعداد اس دی نذر تھی گئی، ابوایوب وی اس وبا وچ بیمار تھئے، یزید عیادت کیتے گئے تے پچھا کہ کوئی وصیت کرݨی ہووے تاں فرماؤ تعمیل کیتی ویسی ، آپ نے فرمایا تساں دشمن دی سرزمین وچ جتھاں تک ونج سڳو میݙا جنازہ چا کے دفن کرنا، چنانچہ وفات دے بعد اس دی تعمیل کیتی گئی، تمام فوج نے ہتھیار سجا کے رات کوں میت قسطنطنیہ دی دیواراں دے تلے دفن کیتی ،نماز وچ جس قدر مسلمان فوجی شامل ہن دفن کرݨ دے بعد یزید نے مزار دے نال کفار دی بے ادبی دے خوف توں اس کوں زمین دے برابر کرا ݙتا، صبح کوں رومیاں نے مسلماناں توں پچھا کہ رات تساں لوگ کجھ مصروف نظر آندے ہاوے، ڳال کیا ہئی،مسلماناں نے آکھا کہ ساݙے پیغمبرؐ دے ہک بڑے جلیل القدر دوست نے وفات پاتی اے ،انہاں دے دفن وچ مشغول ہاسے. لیکن جتھاں اساں دفن کیتا ہے تہاکوں معلوم ہے، اگر مزار اقدس دے نال کوئی گستاخی تہاݙی طرفوں روا رکھی گئی تاں یاد رکھو اسلام دی وسیع الحدود حکومت وچ کوئی ناقوس نہ بچ سڳسی۔
ابوایوب دا مزار دیوار قسطنطنیہ دے قریب ہے تے ہݨ تک زیارت گاہ خلائق ہے، رومی قحط دے زمانہ وچ مزار اقدس تے جمع تھیندے ہن، اس دے وسیلہ نال بارانِ رحمت منگدے ہن تے خدا دے لطف وکرم دا تماشا ݙیکھدے ہن۔[١][٢]