ابنِ تغری بردی
ابن تغری بردی (پیدائش: 2 فروری 1411ء– وفات: 5 جون 1470ء) مؤرخ مصر و مؤرخ اسلام دی حیثیت نال دنیائے اسلام وچ شہرت رکھدے ہن۔ ابن تغری بردی دا عرصہ حیات نانویں صدی ہجری یعنی پندرہویں صدی عیسوی دا ہے جس وچ دنیائے اسلام وچ کئی سیاسی انقلابات آئے جبکہ مصر وچ خلافت عباسیہ قائم تاں ہئی مگر اُنہاں دی حیثیت صرف کٹھ پتلی خفاء دی ہئی تے اصل حکمرانی سلطنت مملوک (مصر) دے مملوک سلاطین دے ہتھاں وچ ہئی۔ ابن تغری بردی دی وفات دے چند ہی عشریاں دے بعد عباسی خلفاء دی خلافت سلطنت عثمانیہ دے حکمراناں دے سپرد تھی گئی۔ ابن تغری بردی دی وجہ شہرت اُنہاں دی ݙو وݙیاں اہم لکھتاں المنہل الصافی تے النجوم الزاھرہ ہن۔
تعارف
لکھوابن تغری بِردی دا مکمل ناں ابو المحاسن جمال الدین بن یوسف بن الامیر سیف الدین تغری بِردِی الاتابکی ہے۔[١]
حیاتی وہاݨی
لکھوابن تغری بِردی دے والد یوسف ہک مملوک ہن جنہاں کوں ایشیائے کوچک یعنی بلاد الروم توں گھنایا گیا ہئی۔ سلطان مصر الظاہر برقوق نے اِنہاں کوں خریدا تے ترقی ݙتی۔ یوسف سلطان الناصر فرج دے ماتحت 810ھ مطابق 1407ء وچ مصری فوجاں دے سپہ سالارِ اعظم یعنی امیر کبیر یا اَتَابک مقرر تھئے۔ 813ھ وچ دمشق وچ اوہ نائب السلطنت مقرر تھئے تے ہیں سال ابن تغری بِردی دی ولادت تھئی۔ 815ھ مطابق 1412ء دے اوائل وچ ابن تغری بِردی دے والد دمشق وچ فوت تھئے جݙݨ ابن تغری بِردی محض 3 سال دے ہن۔[٢] ابن تغری کوں اُنہاں دی بھیݨ نے پالا، جیہڑی پہلے قاضی کبیر محمد بن العدیم الحنفی دی زوجہ ہن تے بعد وچ قاضی کبیر عبد الرحمن البلقینی الشافعی (متوفی 824ھ /1421ء ) دے نکاح وچ آئی۔