آلٹرنیٹر (تناؤٻگر)
تناوبگر (alternator) ہک ایسا آلہ ہے جیہڑا میکانیکی توانائی (mechanical energy) کوں برقی توانائی (electrical energy) (جیہڑی مناوب رَو دی صورت وچ ہوندی ہے) وچ بدلدا ہے۔
کہیں وی مناوب رو (alternating current) پیدا کرݨ والے مولّد (generator) کوں تناوبگر آکھیج سڳدا اے۔ تناوبگر اندرونی احتراقی انجناں، گݙیاں تے پاورپلانٹس وچ استعمال ہوندے ہن۔
تاریخ
لکھوآلٹرنیٹر دے موجد مائیکل فیراڈے Michael Faraday تے ہپولیٹ پکسی ہن۔
طریقۂ عمل
لکھوتناوبگر گھمدے ہوئے مقناطیسی میدان دی مدد نال بجلی پیدا کریندے ہن۔ آلٹرنیٹر مستقل مقناطیساں، کوائلز تے سٹیٹر تے مشتمل ہوندا ہے۔ چند کوائلز کوں لوہے دی کور تے وائنڈ کیتا ویندا ہے۔ اینکوں سٹیٹر آہدے ہن۔ سٹیٹر گول شکل دا ہوندا ہے۔ اس دے درمیان مستقل تے عارضی مقناطیساں تے مشتمل روٹر رکھا ویندا ہے۔ جس دے کئی پول ہوندے ہن۔
عارضی مقناطیس رکھݨ دی صورت وچ انہاں کوں الگ توں برقی رو ݙیوݨی پوندی ہے۔ جݙݨ روٹر گھمدا ہے۔ تاں اس نال گھمدا ہویا مقناطیسی میدان پیدا ہوندا ہے۔ جیہڑا کوائلز وچ میگنیٹک انڈکشن دے ذریعے آلٹرنیٹنگ کرنٹ پیدا کریندا ہے۔ آلٹرنیٹر توں حاصل کردہ کرنٹ دی مقدار تے وولٹیج پولز دی تعداد،مقناطیساں دی طاقت،کوائل وچ ٹرنز دی تعداد تے زیادہ تیزی نال گھماوݨ یا چکر فی منٹ RPM تے منحصر ہے۔
متبادل کرنٹ تے ڈائریکٹ کرنٹ
لکھواگر کرنٹ دی سمت وقت دے برابر وقفیاں وچ تبدیل تھیندی پئی ہووے تاں اینکوں الٹرنیٹنگ کرنٹ (AC) یا متبادل رو آکھدے ہن۔ اگر ہک ہی سمت وچ ہووے تاں ڈائریکٹ کرنٹ یا ڈی سی آہدے ہن۔
