آئینِ پاکستان ١٩٧٣ء

آئین پاکستان کوں پاکستان دا دستور تے اسلامی جمہوریہ پاکستان دا آئین مجریہ 1973ء وی آہدے ہن۔

مارشل لا دے اٹھݨ دے بعد نویں حکومت کیتے سب توں زیادہ اہم کماں وچوں ہک، نویں آئین دا مسودہ تیار کرݨا ہئی۔1971ء وچ مشرقی پاکستان دی علیحدگی دے بعد 1972ء کوں 1970ء دے انتخابات دی بنیاد تے اسمبلی بݨائی ڳئی۔ ہک کمیٹی مختلف سیاسی جماعتاں دے کراس سیکشن نال قائم کیتی ڳئی۔ اوں کمیٹی دا مقصد ملک وچ ہک آئین بݨاوݨا ہئی جیندے تے تمام سیاسی پارٹیاں متفق ہوون۔ کمیٹی دے اندر ہک اختلاف ایہ ہئی کہ آیا کہ ملک وچ پارلیمانی اقتدار دا نظام ہووݨا چاہیدا اے یا صدارتی نظام۔ اس دے علاوہ صوبائی خود مختاری دے معاملے تے مختلف خیالات ہن۔ اٹھ مہینے آئینی کمیٹی نے اپݨی رپورٹ تیار کرݨ وچ صرف کیتے، بالآخر 10 اپریل 1973ء کوں اس کمیٹی نے آئین دے متعلق اپݨی رپورٹ پیش کیتی۔ وفاقی اسمبلی وچ اکثریت یعنی 135 مثبت ووٹاں دے ساتھ اونکوں منظور کر گھدا ڳیا تے 14 اگست 1973ء کوں ایہ آئین پاکستان وچ نافذ کر ݙتا ڳیا۔

اہم خصوصیات

لکھو
  • پاکستان وچ پارلیمانی نظام حکومت ہوسی، وزیر اعظم حکومت دا سربراہ ہوسی تے اونکوں اکثریتی جماعت منتخب کریسی۔
  • اسلام پاکستان دا سرکاری مذہب ہے تے صدر تے وزیر اعظم دا مسلمان ہووݨ ضروری ہے۔
  • پاکستان دا ناں اسلامی جمہوریہ پاکستان ہے۔
  • آئین وچ ترمیم کیتے ایوان زیریں وچ ݙو تہائی تے ایوان بالا وچ بھاری اکثریت ہووݨ ضروری ہے۔
  • اردو پاکستان دی قومی زبان ہے۔
  • عوام کوں مواقع ݙتے ویسن کہ اوہ اپݨی زندگیاں قرآن وسنت دے مطابق بسر کرن۔
  • عدلیہ آزاد ہوسی۔ عدلیہ دی آزادی دی ضمانت ݙتی ویندی ہے۔
  • قرآن مجید دی اغلاط توں پاک طباعت کیتے خصوصی انتظامات کیتے ویسن ۔
  • عصمت فروشی، جؤا، سود تے فحش لٹریچر تے پابندی عائد کیتی ویسی۔
  • عربی زبان کوں فروغ ݙتا ویسی، طلبہ وطالبات دی اٹھویں جماعت تک عربی دی تعلیم لازمی قرار ݙتی ڳئی۔
  • آئین دی رو نال مسلمان توں مراد اوہ شخص ہے جیہڑو اللہ کوں ہک منے، آسمانی کتاباں تے ایمان گھناوے، فرشتیاں، یوم آخرت تے انبیائے کرام تے ایمان رکھے تے حضورِ اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم کوں اللہ دا آخری نبی تسلیم کرے۔ جیہڑا شخص ختم نبوت صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دا منکر ہوسی اوہ دائرہ اسلام توں خارج تصور کیتا ویسی۔

حوالے

لکھو